»Ατιμες συνθηκες...

Tου Πασχου Μανδραβελη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Κάτι έχουν οι συνθήκες στην Ελλάδα. Δεν εξηγείται αλλιώς. Σε κάθε στατιστική που συγκρίνει τη χώρα μας με άλλες δυτικές χώρες, το αντεπιχείρημα πάντα είναι: «Ναι, αλλά στην Ελλάδα οι συνθήκες είναι διαφορετικές». Η Ελλάδα, για παράδειγμα, παρουσιάζει υψηλό βαθμό συγκέντρωσης σε κάποια επαγγέλματα. Σε κάθε χώρα αυτό εξηγείται διά της..
προσόδου. Οταν υπάρχουν υψηλά περιθώρια κέρδους (όχι μόνο οικονομικά, αλλά π.χ. και ελεύθερου χρόνου), περισσότεροι συρρέουν για αυτό το επάγγελμα.

Ενα παράδειγμα είναι οι εκπαιδευτικοί. Η Ελλάδα έχει την καλύτερη αναλογία δασκάλων προς μαθητές στον δυτικό κόσμο: ένας διδάσκων ανά δέκα διδασκομένους στην Ελλάδα, όταν στη Φινλανδία (με το καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα του κόσμου) το αντίστοιχο κλάσμα είναι 1/15. Την ίδια αναλογία δασκάλων - μαθητών (1/15) έχουν και οι ΗΠΑ, ενώ ακόμη χειρότερη είναι στις Γερμανία, Ιαπωνία, Γαλλία, Βρετανία, Αυστραλία, που πλησιάζουν το 1/20. «Ναι, αλλά οι συνθήκες στην Ελλάδα είναι διαφορετικές», είναι η απάντηση συνοδευόμενη πάντα με μια γαρνιτούρα περί κοινωνικού ρόλου των εκπαιδευτικών και δύσκολων συνθηκών. Η αλήθεια είναι ότι ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών είναι σημαντικός και οι δυσκολίες του επαγγέλματος ιδιαίτερες. Αλλά το ίδιο ισχύει και για τη Φινλανδία, όπου παρεμπιπτόντως λιγότεροι εκπαιδευτικοί παράγουν καλύτερο εκπαιδευτικό έργο.

Προφανώς το ίδιο συμβαίνει και στο ΕΣΥ. Οπως έγραφε χθες και ο ιατρός Δ. Γεωργαντάς, «στο Νοσοκομείο “Αγλαΐα Κυριακού” υπηρετούν περίπου 175 ιατροί, αλλά από αυτούς οι 102 είναι διευθυντές!». Προφανώς οι «ιδιαίτερες» ελληνικές συνθήκες παράγουν διευθυντές, χωρίς διευθυνόμενους.

Το ίδιο συμβαίνει και με μια σειρά άλλων επαγγελμάτων: στον χώρο των ΜΜΕ υπάρχουν 26 πανελλαδικές εφημερίδες, 10 πανελλαδικά κανάλια, άγνωστος αριθμός ραδιοφώνων για μια αγορά 200.000 αναγνωστών και διαφημιστική πίτα που αρκεί για 2,5 κανάλια. Εχουμε 40.000 δικηγόρους, δηλαδή ένα δικηγόρο ανά 250 κατοίκους, όταν στη Γερμανία η αναλογία είναι ένας δικηγόρος ανά 593 Γερμανούς και στη Γαλλία ένας ανά 1.403. Στην Ελλάδα αντιστοιχεί ένας συμβολαιογράφος σε 3.446 κατοίκους, στη Γαλλία ένας συμβολαιογράφος για 7.287 κατοίκους, στην Ιταλία ένας προς 12.023 και στην Αυστρία ένας προς 17.926 κατοίκους. Στην Ελλάδα αντιστοιχεί ένα φαρμακείο ανά 950 κατοίκους, όταν στην Ευρώπη υπάρχει ένα φαρμακείο ανά 4.000 κατοίκους. Μετά την Ελλάδα είναι το Βέλγιο, που έχει ένα φαρμακείο ανά 2.450 κατοίκους.

Προφανώς οι συνθήκες είναι παντού διαφορετικές. Στη Σουηδία έχει κρύο και στην Ιταλία ζέστη. Το Βέλγιο είναι πεδινό και η Σκωτία ορεινή. Γι’ αυτό υπάρχουν κι αποκλίσεις π.χ. στον αριθμό των φαρμακείων. Οι αποκλίσεις όμως αυτές δεν είναι τεράστιες, δεν έχουν ένα φαρμακείο ανά 950 κατοίκους όπως στην Ελλάδα. Η ελληνική απόκλιση ερμηνεύεται με το ποσοστό κέρδους που είναι υψηλό και νομοθετικά κατοχυρωμένο. Ναι! Οι φαρμακοποιοί παράγουν κοινωνικό έργο, αλλά το ίδιο και οι Σουηδοί. Τελικά, μάλλον δεν φταίει ούτε το κλίμα ούτε το γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας. Αυτό που είναι διαφορετικό στην Ελλάδα είναι ότι το κράτος όλα αυτά τα χρόνια με διάφορες αποφάσεις δημιούργησε μεγάλες ομάδες προσοδοθηρών, τους οποίους πληρώνουν οι υπόλοιποι.