»Zητιανοι παντου

του Κώστα Γιαννακίδη Protagon.gr

Στο μετρό της Αθήνας συναντώ έναν τύπο που βγήκε από το βίντεο κλιπ του Thriller. Και πάλι είμαι επιεικής, ο άνθρωπος είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση. Πλήρως παραμορφωμένος, μάλλον από εγκαύματα. Ολο του το πρόσωπο είναι μία πληγή. Τα μάτια του, λες και είναι έτοιμα να πέσουν, δεν κοιτάζουν προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Αλλά και εσύ δεν αντέχεις να τον κοιτάξεις στα ...μάτια. Τα χείλη του, δύο μπλε γραμμές, με αυλάκια γεμάτα από πύο. Ενα χέρι είναι δεμένο με επιδέσμους. Με αυτό κρατιέται από τις χειρολαβές. Το άλλο χέρι είναι καμένο και εκλιπαρεί για χρήματα. Εχει απόκοσμη φωνή, αλλά και τόσο αληθινή που σε ακουμπάει καθώς μπαίνει στα αυτιά σου.

Οσες φορές τον συνάντησα μου έδωσε την εντύπωση ότι επιτηρείται από κάποιον. Λογικό. Αν οι ακρωτηριασμένοι θεωρούνται λαχείο για όσους εκμεταλλεύονται τα πόστα των ζητιάνων, ένας άνθρωπος με καθολικά εγκαύματα είναι τζακ ποτ. Μόνο που φαίνεται ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τον τύπο του μετρό. Είναι τόσο αποκρουστικός, τόσο τρομακτικός, που οι επιβάτες αρνούνται και να τον κοιτάξουν, πόσο μάλλον να του δώσουν χρήματα με τον κίνδυνο να ακουμπήσουν το παραμορφωμένο χέρι. Βάζω στοίχημα ότι σύντομα η φρίκη θα συμπληρωθεί με ένα παιδικό πρόσωπο το οποίο θα κρατάει το πλαστικό ποτήρι για την υποδοχή των κερμάτων.Τι τελευταίες εβδομάδες οι ζητιάνοι κάνουν αισθητή την παρουσία τους στα βαγόνια του μετρό. Παλαιότερα δεν συνέβαινε αυτό, αλλά παλαιότερα είχε και το μετρό περισσότερους συμβασιούχους. Δεν είναι μόνο ο παραμορφωμένος άνθρωπος. Είναι δύο-τρία ακορντεόν που χρησιμοποιούν παιδιά για τη συγκέντρωση της ελεημοσύνης. Ενα εξ αυτών ακολουθείται και από νεαρό που παίζει το ρόλο σεκιουριτά. Είναι και οι γνωστές περιπτώσεις με «το άρρωστο παιδί στο νοσοκομείο που έγραψε η εφημερίδα και μας έδειξε η κυρία Στεφανίδου.» Γενικώς τα παιδιά μαζεύουν λεφτά, είτε κρατώντας το ποτηράκι, είτε παραμένοντας μέσα σε μία διήγηση ιστορίας πόνου. Οι άνθρωποι είναι εύπιστοι και, τέλος πάντων, θεωρούν ότι δεν ρισκάρουν πολλά αγοράζοντας μία καλή πράξη με είκοσι λεπτά. Αποβιβάζομαι από το μετρό στο Μέγαρο Μουσικής. Με το που βγαίνεις στα δεξιά είναι ένας ακρωτηριασμένος νεαρός. Μέχρι πριν από λίγους μήνες ήταν ένας ηλικιωμένος, ακρωτηριασμένος και αυτός, επάνω σε αναπηρικό καροτσάκι. Ο νεαρός κάθεται στο πεζοδρόμιο. Συχνά τα λέει με έναν από αυτούς τους κακόγουστους, που βάφουν άσπρο το πρόσωπο, ρίχνουν και ένα λευκό σεντόνι και προσπαθούν να παραστήσουν τους σοβαρούς καλλιτέχνες δρόμου. Με το που στρίβεις την Αιγινήτου, βλέπεις τσιγγάνα με μωρό. Τριάντα μέτρα πιο κάτω, στη γωνία της Παπαδαμαντοπούλου, αράζει ένας ζητιάνος με ευγενική φυσιογνωμία. Τον παρατηρώ εδώ και μήνες. Φτάνει στο πόστο, βγάζει τα παπούτσια, τα κρύβει πίσω από ένα κουτί του ΟΤΕ, στριμώχνει κάπου εκεί τον φραπέ (!) με το νερό και βάζει το πλαστικό ποτήρι στο πεζοδρόμιο. Ενας αστυνομικός μου είχε εξηγήσει ότι η περιοχή απέναντι από το Μέγαρο είναι ιδανική για ζητιάνους: υπάρχουν νοσοκομεία, δηλαδή τουαλέτα και κανένας μεζές από την κουζίνα. Επίσης οι άνθρωποι που, για διάφορους λόγους, μπαινοβγαίνουν στα νοσοκομεία, θεωρούνται πιο προσιτοί στην ελεημοσύνη. Λεπτομέρειες, δεν έχουν σημασία τώρα. Μπορείτε όμως να πάρετε αυτήν την εικόνα και να την επικολλήσετε επάνω σε περιοχές του αθηναϊκού χάρτη. Οι ζητιάνοι γεμίζουν πλέον την Αθήνα. Οχι αυθαίρετα, αλλά βάσει επιχειρηματικού σχεδίου. Οι αρχές γνωρίζουν πως τα κυκλώματα κάνουν ως και εισαγωγές αναπήρων, ξέρουν ότι τα φανάρια «καπαρώνονται» από ομάδες, ενώ τα δρομολόγια των αστικών συρμών μοιράζονται μεταξύ των ενδιαφερομένων. Επίσης παραδέχονται πως το φαινόμενο δεν εκριζώνεται εύκολα από τους δρόμους. Ακόμα και αν τους μαζέψεις (και τι να τους κάνεις;) θα εμφανιστούν και άλλοι. Είναι όλα αυτά αποτέλεσμα της κρίσης; Οχι μόνο. Περισσότερο έχουν να κάνουν με την ανυπαρξία ελέγχου και αποφασιστικής παρέμβασης. Η Πολιτεία καλείται να παρέμβει με τον τρόπο που κατάφερε και απομάκρυνε από τους δρόμους τα παιδιά των φαναριών. Η αντιμετώπιση της επαιτείας δεν είναι πολυτέλεια, είναι ανάγκη. Είναι η αξιοπρέπεια της καθημερινότητάς μας σε καιρούς εφιαλτικούς.http://www.protagon.gr/Default.aspx?tabid=70&smid=382&ArticleID=4624&reftab=61&t=Z%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%8D