»Πρασινη αναπτυξη ή «αρπαχτη»;

του Αντώνη Φουρλή Protagon.gr

Τις τελευταίες εβδομάδες «βομβαρδίζομαι» από πληροφορίες για τα φωτοβολταϊκά πάνελ. Αισθάνομαι ότι γύρω μου ξεκινά κάποιο «κίνημα», από ανθρώπους όλων των κοινωνικών ομάδων και τάξεων, οι οποίοι ανακάλυψαν – λένε – μία φοβερή και τρομερή επένδυση. Ένας φίλος με προέτρεψε να τρέξω, γιατί η προθεσμία της επιδότησης (μέσω κοινοτικών προγραμμάτων) λήγει στις..
31 Αυγούστου. Με το πρόγραμμα που τρέχει, μου λέει, παίρνεις επιδότηση 60% και το πράγμα γίνεται πολύ εύκολο. Ένας άλλος φίλος, επιχειρηματίας, μου εξηγούσε ότι τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά, γιατί τα χρήματα που υπόσχεται να πληρώσει η ΔΕΗ στους ιδιώτες είναι τόσο πολλά, ώστε η «πράσινη ενέργεια» από τα φωτοβολταϊκά θα της κοστίζει πέντε φορές πάνω από το σημερινό κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μία τρίτη φίλη, αρχιτέκτων και από τους ανθρώπους που φαίνεται να αναπτύσσουν ισχυρή περιβαλλοντική συνείδηση με ξάφνιασε, εκφράζοντας τεράστιες επιφυλάξεις για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες του συγκεκριμένου προγράμματος στο… περιβάλλον!


Παραθέτω τέσσερα ερωτήματα που μου έχουν «καρφωθεί» στο μυαλό, έπειτα από όλα όσα άκουσα:
• Έχουν πιάσει το νόημα, όλοι όσοι σπεύδουν να επενδύσουν στα φωτοβολταϊκά, ή υπάρχουν ανάμεσά τους και αδαείς που κινδυνεύουν να πέσουν σε παγίδες; Exoυν δίκιο όσοι βιάζονται να προλάβουν την 31η Αυγούστου, ή πέφτουν θύματα φημολογίας από κάποιους που θα επωφεληθούν;

• Eίναι ακριβές ότι εγκαθιστώντας πάνελ σε ένα χωράφι 4 στρεμμάτων, εξασφαλίζεις έσοδο της τάξης των 77.000 ευρώ (προ φόρων) ετησίως; Η προσδοκία του «εύκολου και σίγουρου κέρδους» έχει προκαλέσει παροξυσμό στις τάξεις του αγροτικού πληθυσμού. Κάποιοι βλέπουν την ευκαιρία να αναπληρώσουν τα ποσά που εισέπρατταν επί χρόνια από τις κοινοτικές επιδοτήσεις των αγροτικών προϊόντων. Δηλαδή, να συνεχίσουν να κάθονται στο καφενείο, εισπράττοντας ένα υψηλό εισόδημα. Πόσο ρεαλιστική είναι μία τέτοια προσδοκία και πόσο επικίνδυνη ταυτόχρονα για την ελληνική παραγωγή; Σημειώστε, ότι ήδη οι τάσεις είναι αυξητικές στην εισαγωγή τροφίμων – ακόμη και φρούτων ή οπωροκηπευτικών, που κάποτε μας περίσσευαν…


• Εάν κάποιοι δανειστούν για να εγκαταστήσουν τα πάνελ - σε αγροτικές κυρίως εκτάσεις, διότι ο νόμος (με ορισμένες εξαιρέσεις) εκεί προβλέπει την τοποθέτησή τους, πόσο σίγουροι πρέπει να αισθάνονται για την απόσβεση της επένδυσής τους; Eάν η ΔΕΗ αποφασίσει να μειώσει το τιμολόγιο που υπόσχεται στους ιδιώτες – παραγωγούς «καθαρής» ενέργειας, τότε υπάρχει το ενδεχόμενο να βρεθούν οι ιδιώτες φορτωμένοι με δάνεια, ή είναι υπερβολική μία τέτοια σκέψη;

• Η φίλη – αρχιτέκτων (με σοβαρές οικολογικές ανησυχίες) που προανέφερα, μου αποκάλυψε το εξής απίστευτο: στην Γερμανία, που είναι η πρωτοπόρος στα φωτοβολταϊκά, διεξάγεται ήδη μία ευρεία συζήτηση για το τί θα απογίνουν όλα αυτά τα εκατομμύρια φωτοβολταϊκά πάνελ σε 20-30 χρόνια. Αυτός είναι μέσος όρος ζωής τους και προσέξτε: δεν έχει βρεθεί ακόμη λύση για την ανακύκλωσή τους! Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο χρόνος είναι αρκετός για να τρέξει η σχετική τεχνολογία. Άλλοι διερωτώνται, τί θα έχουμε πετύχει, εάν παράγουμε μεν «πράσινη» ενέργεια, φορτώνοντας όμως στο περιβάλλον όλα αυτά τα (μη ανακυκλώσιμα;) πάνελ…

Kαταλήγω στο ερώτημα, μήπως η «πράσινη ανάπτυξη» τίθεται στην υπηρεσία της «αρπαχτής»; Δεν ισχυρίζομαι ότι έχω την απάντηση, διότι δεν είμαι πραγματικός γνώστης των σύνθετων παραμέτρων της υπόθεσης. Είμαι της άποψης ότι για να προχωρήσουν οι κοινωνίες βήματα μπροστά, είναι μοιραίο να γίνονται και λάθη. Η στασιμότητα δεν είναι επιλογή. Αλλά και οι ερωτήσεις – ακόμη και αν μοιάζουν αφελείς - μας βοηθούν να ανοίγουμε δρόμους.


ΥΓ. Προσωπικά, εκτιμώ και αναγνωρίζω την θέληση της αρμόδιας υπουργού Περιβάλλοντος να αλλάξει πράγματα. Θα περίμενα μεγαλύτερη “εξωστρέφεια” σε ένα θέμα που φαίνεται να απασχολεί όλο και περισσότερο την ελληνική κοινωνία και τον επιχειρηματικό κόσμο.