»Το «κυμα» της ανεργιας...

Γράφει ο Παναγιώτης Δ. Παναγιώτου «E» 16/7

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέσα στις παρούσες συνθήκες η συμφωνία της ΓΣΕΕ με τους εργοδότες είναι μια θετική εξέλιξη. Κατοχυρώνει τον 13ο και τον 14ο μισθό. Δίνει αυξήσεις για το 2011 και το 2012, στο επίπεδο του ευρωπληθωρισμού, και προστατεύει τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων. Αυτά που κάποτε δεν ήταν τίποτα, σήμερα η κατοχύρωσή τους είναι σημαντική. Το σημαντικότερο όμως απ’ όλα είναι η...
αντιμετώπιση της «καλπάζουσας» ανεργίας. Δεν είναι τόσο θέμα κλαδικών συμβάσεων και σχετικών επιχειρησιακών συμφωνιών για αποφυγή απολύσεων, όσο ουσίας και πραγματικής οικονομίας.


Το καταναλωτικό μοντέλο ανάπτυξης που είχαμε καταρρέει. Αυτό αλλάζει όλη τη δομή της αγοράς και τον τρόπο ζωής των Ελλήνων. Πολλές μικρές επιχειρήσεις, που άνθησαν στην περίοδο της υψηλής κατανάλωσης, «χάνουν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους». Αλλά και μεγάλες παραγωγικές επιχειρήσεις, τράπεζες κ.λπ. υφίστανται τις έντονες πιέσεις αυτών των αλλαγών. Οι αναπροσαρμογές προς τα κάτω και οι αναδιατάξεις είναι μέρος της αντιμετώπισης της κρίσης για όλους. Χαμηλότερος τζίρος, μικρότερες τιμές, αλλαγές στη δομή και την παραγωγή είναι αναπόφευκτες για όσους θέλουν να επιβιώσουν. Αυτό ισχύει και για τις επιχειρήσεις και για τους πολίτες σε σχέση με την εργασία και τον τρόπο ζωής τους.

Πάντως με τούτα και μ’ εκείνα θα περάσουμε, μέχρι να γίνουν οι προσαρμογές και να μπουν οι βάσεις μιας νέας αναπτυξιακής δυναμικής, ένα πολύ δύσκολο «μεταβατικό στάδιο». Σε αυτό το «στάδιο» το κυριότερο πρόβλημα δεν θα ‘ναι τόσο η μείωση των κοινωνικών παροχών, των μισθών και των συντάξεων, όσο η ανεργία. Ηδη «τρέχει» επισήμως μ’ ένα 11,7%, με αυξητικούς ρυθμούς, ενώ στις νεαρές ηλικίες υπερβαίνει το 22%! Ανεπισήμως είναι βέβαια πολύ πιο μεγάλη. Οσο για το ευρύτερο «περιβάλλον», η σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή και η ύφεση καθιστούν τις προβλέψεις δυσοίωνες.


Από την άλλη, το «κλασικό αντίδοτο» είναι η ανάπτυξη. Σύμφωνοι. Ομως μια λέξη είναι, όταν οι τράπεζες είναι σε «κακό χάλι», το ΕΣΠΑ καθυστερεί, οι δημόσιες επενδύσεις μειώνονται και οι πολυπόθητοι επενδυτές είναι απρόθυμοι... Μόνο αν οι τάσεις στους τομείς αυτούς αναστραφούν, μπορούμε να μιλάμε για «σοβαρό αντίδοτο» στην ανεργία.

Η ελαστικοποίηση της εργασίας, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να βοηθήσει. Αλλά στην παρούσα φάση περισσότερο αρνητικά παρά θετικά λειτουργεί. Σε κάθε περίπτωση όμως στη «μεταβατική περίοδο» τόσο το συνδικαλιστικό κίνημα όσο και η κυβέρνηση πρέπει να ρίξουν το βάρος τους σε «προγράμματα» και «κίνητρα» εργασίας. Εισόδου για τους νέους και παραμονής για τους άνω των 50 ετών. Αυτό είναι το κρισιμότερο ζήτημα...