»Η αποτυχΙα μιας «επιτυχΙας»

Του Γιώργου Λακόπουλου ΝΕΑ

Μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού είναι ο κοινοβουλευτισμός. Για να λειτουργήσει όμως η κοινοβουλευτική δημοκρατία χρειάζεται κόμματα. Τα κόμματα είναι ανώτερη μορφή οργάνωσης του λαού και η ύπαρξή τους στηρίζεται στις αντιλήψεις τους για τον καταμερισμό εργασίας σε μια κοινωνία. Τα κόμματα δηλαδή υπάρχουν με βάση την ιδεολογία και την πολιτική τους.

Αυτό τα διαχωρίζει, αλλιώς δεν θα.. υπήρχε λόγος να υπάρχουν διαφορετικά κόμματα. Τα κόμματα διαφέρουν γιατί διαφέρουν στην κοινωνία τα συμφέροντα, οι επιδιώξεις, τα ιστορικά βιώματα, η συμμετοχή στην παραγωγική διαδικασία. Πάνω σε αυτό στον κανόνα οικοδομήθηκε και το εγχώριο πολιτικό σύστημα. Οι ιδεολογικοί διαχωρισμοί υπάρχουν σχηματικά με τη μορφή Δεξιά- Αριστερά, Πρόοδος- Συντήρηση και ενισχύονται, ανάλογα με τη φόρτιση που παίρνουν κατά περίπτωση από το παρελθόν. Αυτός ο διαχωρισμός δημιούργησε ισχυρή παραταξιακή συνείδηση στη βάση της κοινωνίας. Από τη μεταπολίτευση, αποτυπώθηκε σε δύο διακριτά ρεύματα και στη μαζική εκλογική προτίμηση προς τα δύο μεγάλα κόμματα. Σε αυτό το σκηνικό το ΠΑΣΟΚ εδραιώθηκε, με βάση την ιδεολογία του, ως σοσιαλιστικό κόμμα. Αυτός ο χαρακτηρισμός εξέλιπε με την υπαγωγή της χώρας στον διεθνή οικονομικό έλεγχο από δική του κυβέρνηση. Εξ ορισμού ένα σοσιαλιστικό κόμμα δεν θα κατέφευγε ποτέ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η εκχώρηση αρμοδιοτήτων διακυβέρνησης, που ορίζονταν με βάση την ιδεολογία του, στην τρόικα που μόνο σοσιαλιστικές ανησυχίες δεν έχει φυσικά, σηματοδότησε και το τέλος της σοσιαλιστικής φυσιογνωμίας του ΠΑΣΟΚ. Αυτό που η κυβέρνηση ονομάζει «σωτηρία της χώρας» ισοδυναμεί με απόλυτη διαγραφή του ιδεολογικού κριτηρίου στις αποφάσεις της. Διαγράφεται δηλαδή το κριτήριο που ξεχώριζε το ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ. Το περιεχόμενο του μνημονίου όχι απλώς δεν ταιριάζει σε σοσιαλιστικό κόμμα, αλλά θα μπορούσε να υλοποιηθεί συνεπέστερα από μια συντηρητική κυβέρνηση. Συνεπώς, το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί πλέον να επικαλείται την ιδεολογική ανωτερότητά του έναντι της Ν.Δ.

Στην κυβέρνηση προσπαθούν να ξεχάσουν αυτή τη λεπτομέρεια. Λειτουργούν σαν κυβέρνηση συντηρητικού κόμματος, αντλούν νομιμοποίηση όχι από κάποιο προοδευτικό ιδεολογικό πλαίσιο, αλλά από τις αποφάσεις της τρόικας και αισθάνονται τόσο άνετα γι΄ αυτό ώστε μιλούν κιόλας για «επιτυχία». Στο κόμμα, όσοι πίστευαν ότι είναι σοσιαλιστές, απλώς θυμούνται μελαγχολικά αυτό που έλεγε ο Καρδινάλιος Ρισελιέ: «Τίποτε δεν επιτυγχάνεται ευκολότερα από την αποτυχία».