»Δυο βΑρκες

Ι. Κ. Πρετεντέρης Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009 ΒΗΜΑ

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν είναι γνωστό αν οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν για τον Πρόεδρο και τον Υπατο Εκπρόσωπο- υποψιάζομαι άλλωστε πως δεν είναι και τόσο απλό να συμφωνήσουν. Σίγουρα, όμως, δεν συμφωνούν για τον ρόλο που θα πρέπει να παίξουν αυτοί οι άνθρωποι εφόσον προκύψει η συμφωνία.
Μα τον ρόλο τον προσδιορίζει η Συνθήκη της Λισαβόνας, θα μου πείτε. Σωστό. Αλλά έχω την αίσθηση ότι τις θέσεις (και κυρίως τις διεθνείς θέσεις...) τις φτιάχνουν περισσότερο οι άνθρωποι και... λιγότερο οι συνθήκες. Με τις ίδιες συνθήκες και τις ίδιες αρμοδιότητες ήταν πρόεδροι της Κομισιόν και ο Ζακ Ντελόρ και ο Ζακ Σαντέρ. Ποιος έχει ξεχάσει τον πρώτο; Και ποιος θυμάται τον δεύτερο;

Το δυστύχημα είναι ότι το σύνολο κρατών που αποτελεί σήμερα την Ευρωπαϊκή Ενωση δεν διαθέτει ούτε συνεκτική ούτε ομοιογενή αντίληψη για τον ρόλο του στον κόσμο. Και αυτή ακριβώς η έλλειψη αντανακλάται στις επιλογές των προσώπων. Αλλα επιδιώκουν οι μεν, άλλα οι δε και άλλα έχουν οι υπόλοιποι στο κεφάλι τους. Από τη στιγμή που για την ίδια θέση είναι υποψήφιοι ο Μπλερ και ο Μπαλκενέντε, το πιθανότερο είναι ότι δεν μιλούμε για την ίδια θέση.

Και εκεί ακριβώς βρίσκεται η ουσία του προβλήματος. Μπορεί οι «27» να συμφωνήσουν στη μοιρασιά, και ασφαλώς θα συμφωνήσουν. Αλλά είτε συμφωνήσουν είτε δεν συμφωνήσουν, η Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται σε αδιέξοδο. Και αποκλείεται να ξεπεράσει το αδιέξοδό της αν δεν αποκτήσει εκ νέου μια σαφή και ενιαία αντίληψη για αυτό που είναι και για αυτό που θέλει να γίνει.

Προς το παρόν πατάει σε δυο βάρκες. Κυνηγάει (και ορθώς) την Ελλάδα ή την Ιρλανδία για οικονομική αταξία, ενώ διαπραγματεύεται (ταυτοχρόνως) το ενδεχόμενο να κάνει μέλος την Τουρκία. Αναρωτιέμαι πώς συμβαδίζει το ένα με το άλλο. Διότι είτε αποβλέπεις στη μέγιστη δυνατή ενσωμάτωση, άρα ορθώς κυνηγάς τους κοπανατζήδες και δεν ασχολείσαι με την Τουρκία, είτε αποβλέπεις απλώς στο νταραβέρι, άρα καλώς να μπει η Τουρκία, αλλά τι τους πειράζει το ελλειμματάκι μας;

Υποθέτω ότι την απάντηση σε αυτά θα τη δώσει η ζωή. Διότι είναι περισσότερο από προφανές ότι καμία ένωση κρατών δεν μπορεί να ζήσει επί μακρόν σε κατάσταση αδιεξόδου. Ακόμη λιγότερο, όμως, μπορεί να ζήσει πατώντας συνεχώς σε δυο βάρκες.