Τετάρτη 9 Φεβρουαρίου 2011

»Δεν ακουω, δεν βλεπω, δεν μιλαω = δεν πληρωνω

του Παναγιώτη Κακολύρη
http://www.ellispoint.gr/index.php?option=com_resource&controller=article&article=7997&category_id=4&Itemid=21

Έχουμε συνηθίσει να καταπίνουμε την κάμηλο και να διυλίζουμε τον κώνωπα. Κατάπιαμε ένα ολόκληρο μνημόνιο, μια σειρά αυξήσεων σε ΦΠΑ και τιμές με παράλληλη μείωση στο εισόδημα μας. Και τα κατάπιαμε σχεδόν αδιαμαρτύρητα. Έγιναν δύο - τρείς μεγάλες διαδηλώσεις και τίποτ΄άλλο. Έγιναν μερικές συντεχνιακές απεργίες αλλά η κοινωνία υπέμεινε αγόγγυστα την πίεση αρκούμενη σε μια... χαμηλόφωνη γκρίνια.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι αυτό: Ίσως ο φόβος. Ίσως η αίσθηση ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Ίσως πειστήκαμε πως έχουμε μερίδιο στο «όλοι μαζί τα φάγαμε». Ίσως η διαχειριστική τακτική των περιβόητων opinion leaders & opinion makers. Ίσως η εντύπωση πως η χώρα έπρεπε πράγματι να ισορροπήσει από την κρίση γκλαμουριάς και life style της περασμένης δεκαετίας. Ίσως ο αιφνιδιασμός από την ταχύτητα των γεγονότων. Μπορεί και η υποψία του καθενός ότι τελικά θα την βγάλει καθαρή, ανεξάρτητα από τη γενική καταστροφή. Ή ακόμα και μια ξαφνική έκρηξη εθνικού πραγματισμού (κάτι για το οποίο αμφιβάλλω).
Τέλος πάντων, δεν έχουν τόση σημασία οι λόγοι όσο το γεγονός ότι κατάπιαμε μια ιστορική ανατροπή στη ζωή μας σχεδόν χωρίς να πούμε κουβέντα.
Και φτάσαμε ξαφνικά στο κίνημα δεν «πληρώνω- δεν πληρώνω». Ξεκίνησε από τα διόδια και στηρίχτηκε στο νομικό κενό που υπάρχει ως προς την επιβολή των διοδίων σε αυτούς που δεν πληρώνουν τις ιδιωτικές εταιρείες διαχείρισης των αυτοκινητοδρόμων. Το φαινόμενο εντάθηκε σε περιπτώσεις όπου οι οδηγοί έπρεπε να πληρώσουν για δρόμους που δεν υπάρχουν και κορυφώθηκε τώρα συνδυαστικά με όσους διαμαρτύρονται για τις αυξήσεις των εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Υπάρχουν επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές, αν και είμαι υπέρ της άποψης ότι ο χρήστης πρέπει να πληρώνει. Να πληρώνει όμως σε ένα λογικό πλαίσιο. Για παράδειγμα οι συμβάσεις με τους παραχωρησιούχους των εθνικών οδών έγιναν με βασικό μισθό 800 Ευρώ ενώ τώρα έχει πέσει στα πεντακόσια κάτι. Δεν μπορούν λοιπόν να ισχύσουν αυτές οι συμβάσεις όταν έχουν αλλάξει όλα τα δεδομένα στη χώρα. (Δηλαδή να μειώνεται το κόστος συντήρησης και κατασκευής των δρόμων αλλά να αυξάνονται τα έσοδα από τα διόδια) Ούτε μπορεί οι τιμές των εισιτηρίων στα μέσα μεταφοράς να εκτοξεύονται εν μια νυκτί και να μην υπάρχει ένας ορθολογικός διαχωρισμός των εισιτηρίων και των καρτών ανάλογα με την χρήση τους. (Για παράδειγμα εγώ που θέλω να χρησιμοποιώ μόνο το μετρό είμαι υποχρεωμένος να πληρώνω το κόστος για όλο το σύστημα συγκοινωνιών από την Ελευσίνα έως τη Βάρκιζα).
Η κυβέρνηση λέει ότι ξεκινά διαπραγματεύσεις με τις εταιρείες των διοδίων για τη μείωση των τιμών ενώ ταυτόχρονα ετοιμάζεται να αλλάξει το νομικό πλαίσιο για να προβλέπονται αυστηρότερες κυρώσεις σε όσους δεν πληρώνουν. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος είπε χθες στη ΝΕΤ και την Έλλη Στάη ότι θα πρέπει να πληρώνουμε διόδια μόνο για τους δρόμους που έχουν ολοκληρωθεί.
Η κυβέρνηση δείχνει να καταλαβαίνει ότι το κίνημα «Δεν πληρώνω – δεν πληρώνω» δεν είναι απλώς μια ομάδα θαυμαστών του Ντάριο Φο. Είναι η βαλβίδα εκτόνωσης για όλα όσα έχουν προηγηθεί, τα οποία η κοινωνία τα αντιμετώπισε -ως επι το πλείστον- με τη λογική «δεν ακούω, δεν βλέπω δεν μιλάω».
Η επανάσταση των διοδίων είναι η συναισθηματική απάντηση στην κοινωνικο-οικονομική ανατροπή. Είναι η ενστικτώδης αντίδραση στο ότι το φως δεν φαίνεται στην άκρη του τούνελ, καθώς έχει καταστεί σαφές ότι θα περάσουν πολλά χρόνια οικονομικής συμπίεσης της μεσαίας και χαμηλής τάξης, την ώρα που οι ελληνικές καταθέσεις στην Ελβετία είναι δύο φορές το εθνικό χρέος.
Και στην κυβέρνηση έχουν αρχίσει να ακούγονται φωνές που κατανοούν αυτή την κατάσταση. Μένει να φανεί αν αυτές οι φωνές θα υπερισχύσουν ή αν η απάντηση της κυβέρνησης θα είναι απλώς πιο βαριές μπάρες στα διόδια.

Παναγιώτης Κακολύρης

Δεν υπάρχουν σχόλια: