Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης είναι στη μέση του δωματίου, δίπλα στο μαέστρο, στον Μίλτο Λογιάδη. Οι μουσικοί τακτοποιούν τις παρτιτούρες. Είναι ένα κομμάτι που δεν έχουν παίξει ποτέ, το μελετούν για πρώτη φορά. «Χατζιδακιάς». Ενα παιχνίδι του Γκάτσου για τον Χατζιδάκι.
«Καλήν εσπέραν άρχοντες και αν είναι ορισμός σας, του Χατζιδάκι βάσανα θα πω στο αρχοντικό σας.»
Ο Αλκίνοος το μελοποίησε. Και, απευθυνόμενος προς τους ...μουσικούς, ανοίγει τα χέρια ελαφρώς απολογητικά. «Λόγω υπέρμετρου ενθουσιασμού μπορεί και να το έχω φορτώσει στην ενορχήστρωση. Αν βρίσκετε κάτι που δεν πρέπει να υπάρχει σας παρακαλώ να μου το πείτε.» Οι μουσικοί δεν σχολιάζουν, διαβάζουν, κουρδίζουν, δοκιμάζουν. «Εγώ γιατί δεν έχω παρτιτούρα;» ρωτάει μία φωνή. «Εσύ δεν έχεις επειδή δεν παίζεις σε αυτό το κομμάτι...»
«Με του Μαγιού τις ευωδιές, του φθινοπώρου τ' άνθη γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε στην Ξάνθη. Η μάνα του Πολίτισσα, ο κύρης του απ' την Κρήτη, τον Καζαμία διάβαζε και τον Ονειροκρίτη.»
Παρακολουθώ την πρώτη πρόβα για τις δύο συναυλίες που θα γίνουν στο Μέγαρο, στις 23 και 24 Ιανουαρίου, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Γκάτσου. Στη σκηνή του Μεγάρου η Μαρία Φαραντούρη και ο Αλκίνοος Ιωαννίδης θα ερμηνεύσουν τραγούδια που γράφτηκαν πάνω στους στίχους του ποιητή. Αλλά δεν παρακολουθώ, απλώς, μία πρόβα. Βλέπω πως ένα τραγούδι πατάει στα πόδια του, γίνεται κτήμα της ορχήστρας. Ουσιαστικά βλέπω πως μία ιδέα παίρνει μορφή μέσα από αυτήν την παράξενη ύλη της μουσικής.
«Από μικρός τα γράμματα του φέρναν αηδία, τη μουσική αγάπησε μα όχι τα ωδεία. Και αντί να φύγει σε άλλη γη να πάει σε άλλα κράτη την Αττική προτίμησε και τ΄ όμορφο Παγκράτι. Και αντί σαν όλα τα να βγει και αυτός στο πάρκο τους οικοδόμους άκουγε που τραγουδούσαν Μάρκο.»
Με τον Μάρκο η ορχήστρα σιωπά, φωνή έχει μόνο το μπουζούκι. Εκεί ο Μίλτος Λογιάδης προσπαθεί να εξηγήσει πως μετά το μπουζούκι θα μπει το μπάσο ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων-έχω άγνωστες λέξεις. Βλέπω-και ακούω-τη Μαρία Φαραντούρη να δίνει φωνή στα λόγια, ψυχή στις λέξεις.
«Καλήν εσπέρα άρχοντες κι ακούστε παρακάτω πως άλλοι βγαίνουν στον αφρό κι άλλοι κολλάν στον πάτο. Με τα χειρόγραφα σωρό τις μελωδίες μάτσο βρήκε έναν τύπο βλοσυρό που τον ελέγαν Γκάτσο. Κάτσανε κάτω και μαζί πολλά τραγούδια γράψαν που τα πουλιά σωπάσανε κι όλα τ' αηδόνια πάψαν.»
Η Μαρία Φαραντούρη
Λίγο πριν αρχίσει η πρόβα είχα την ευκαιρία να πω δυο λόγια με την κ. Φαραντούρη. Να τι σημείωσα:
Από την αρχή είχα στόχο να μη χάσω την ελευθερία μου στο τραγούδι. Αλλά πάντα έβαζα και ένα πλαίσιο επιλογών. Δεν μπορώ να κάνω πράγματα που κάνει ένας σταρ.
Ο καλλιτέχνης είναι τυχερός. Δεν θα λιώσει σε ένα εξαντλητικό ωράριο και θα έχει την ευκαιρία της δημιουργίας. Μόνο και μόνο γι' αυτό είμαι ένας τυχερός άνθρωπος.
Με την καλλιτεχνική διαδρομή που έχω μπορώ πλέον να κάνω το κέφι μου. Τώρα ετοιμάζω CD όπου τραγουδάω ηπειρώτικα, νησιώτικα και ποντιακά, ενώ παίζουν κορυφαίοι της αμερικανικής τζαζ.
Ο κόσμος κάνει στο πρόσωπο μου συνδέσεις αντίστοιχες με αυτές που έκανε για τη Βέμπο. Ακόμα και σήμερα μου ζητούν να ερμηνεύω τραγούδια του Μίκη εκείνης της εποχής. Ομως η Ελλάδα έχει αλλάξει, δεν είναι πια των δωρικών ρυθμών, έγινε πιο λυρική.
Τις δεκαετίες του '60 και του '70 οι ανατροπές έδωσαν τραγούδια. Και τώρα αισθάνομαι ότι η κοινωνία εγκυμονεί και κάποτε θα δώσει κάτι καινούργιο και ενδιαφέρουν.
Η βιομηχανία καθορίζει το τραγούδι. Οι εταιρίες δεν θέλουν πλέον να ανακαλύπτουν μεγάλους τραγουδιστές. Είναι και αυτές σε αδιέξοδο λόγω της πειρατείας. Ομως το internet θα σου δώσει το καλό και το έντιμο χωρίς μάνατζερ, παραγωγούς και μεσάζοντες.
Ο Μάλαμας είναι ένας συνθέτης που έχει ενδιαφέρον για το μυαλό και την κουλτούρα που βγάζει στο τραγούδι. Δεν γνωρίζω καν τι μουσική ξέρει ο άνθρωπος, αλλά τα τραγούδια του είναι έντιμα.
Μου αρέσει ο Λόλεκ για την αθωότητα του. Η Μόνικα με εντυπωσιάζει ως φωνή και σκέψη. Και ένα νέο παιδί που βγήκε τώρα, ο Λέων.
Δεν είναι εύκολο να βγουν μορφές σαν τον Μάνο ή τον Μίκη.
Ο Καζαντζίδης δεν ήταν της αισθητικής μου. Τον άκουσα μόνο όταν ήρθε κοντά μας και τραγούδησε Θεοδωράκη.
Ο Γκάτσος μας συμφιλίωσε με την ποίηση. Το παλιό τραγούδι ήταν μονοδιάστατο. Ο Γκάτσος έδωσε καινούργιο νόημα.
Η ευτυχία βρίσκεται στις στιγμές. Αν αγαπάς ένα σύντροφο, έχεις φίλους και ευχαριστιέσαι από τη δουλειά σου, τότε ξέρεις και τι πάει να πει ζωή.
«Καλήν εσπέραν άρχοντες και αν είναι ορισμός σας, του Χατζιδάκι βάσανα θα πω στο αρχοντικό σας.»
Ο Αλκίνοος το μελοποίησε. Και, απευθυνόμενος προς τους ...μουσικούς, ανοίγει τα χέρια ελαφρώς απολογητικά. «Λόγω υπέρμετρου ενθουσιασμού μπορεί και να το έχω φορτώσει στην ενορχήστρωση. Αν βρίσκετε κάτι που δεν πρέπει να υπάρχει σας παρακαλώ να μου το πείτε.» Οι μουσικοί δεν σχολιάζουν, διαβάζουν, κουρδίζουν, δοκιμάζουν. «Εγώ γιατί δεν έχω παρτιτούρα;» ρωτάει μία φωνή. «Εσύ δεν έχεις επειδή δεν παίζεις σε αυτό το κομμάτι...»
«Με του Μαγιού τις ευωδιές, του φθινοπώρου τ' άνθη γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε στην Ξάνθη. Η μάνα του Πολίτισσα, ο κύρης του απ' την Κρήτη, τον Καζαμία διάβαζε και τον Ονειροκρίτη.»
Παρακολουθώ την πρώτη πρόβα για τις δύο συναυλίες που θα γίνουν στο Μέγαρο, στις 23 και 24 Ιανουαρίου, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Γκάτσου. Στη σκηνή του Μεγάρου η Μαρία Φαραντούρη και ο Αλκίνοος Ιωαννίδης θα ερμηνεύσουν τραγούδια που γράφτηκαν πάνω στους στίχους του ποιητή. Αλλά δεν παρακολουθώ, απλώς, μία πρόβα. Βλέπω πως ένα τραγούδι πατάει στα πόδια του, γίνεται κτήμα της ορχήστρας. Ουσιαστικά βλέπω πως μία ιδέα παίρνει μορφή μέσα από αυτήν την παράξενη ύλη της μουσικής.
«Από μικρός τα γράμματα του φέρναν αηδία, τη μουσική αγάπησε μα όχι τα ωδεία. Και αντί να φύγει σε άλλη γη να πάει σε άλλα κράτη την Αττική προτίμησε και τ΄ όμορφο Παγκράτι. Και αντί σαν όλα τα να βγει και αυτός στο πάρκο τους οικοδόμους άκουγε που τραγουδούσαν Μάρκο.»
Με τον Μάρκο η ορχήστρα σιωπά, φωνή έχει μόνο το μπουζούκι. Εκεί ο Μίλτος Λογιάδης προσπαθεί να εξηγήσει πως μετά το μπουζούκι θα μπει το μπάσο ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων-έχω άγνωστες λέξεις. Βλέπω-και ακούω-τη Μαρία Φαραντούρη να δίνει φωνή στα λόγια, ψυχή στις λέξεις.
«Καλήν εσπέρα άρχοντες κι ακούστε παρακάτω πως άλλοι βγαίνουν στον αφρό κι άλλοι κολλάν στον πάτο. Με τα χειρόγραφα σωρό τις μελωδίες μάτσο βρήκε έναν τύπο βλοσυρό που τον ελέγαν Γκάτσο. Κάτσανε κάτω και μαζί πολλά τραγούδια γράψαν που τα πουλιά σωπάσανε κι όλα τ' αηδόνια πάψαν.»
Η Μαρία Φαραντούρη
Λίγο πριν αρχίσει η πρόβα είχα την ευκαιρία να πω δυο λόγια με την κ. Φαραντούρη. Να τι σημείωσα:
Από την αρχή είχα στόχο να μη χάσω την ελευθερία μου στο τραγούδι. Αλλά πάντα έβαζα και ένα πλαίσιο επιλογών. Δεν μπορώ να κάνω πράγματα που κάνει ένας σταρ.
Ο καλλιτέχνης είναι τυχερός. Δεν θα λιώσει σε ένα εξαντλητικό ωράριο και θα έχει την ευκαιρία της δημιουργίας. Μόνο και μόνο γι' αυτό είμαι ένας τυχερός άνθρωπος.
Με την καλλιτεχνική διαδρομή που έχω μπορώ πλέον να κάνω το κέφι μου. Τώρα ετοιμάζω CD όπου τραγουδάω ηπειρώτικα, νησιώτικα και ποντιακά, ενώ παίζουν κορυφαίοι της αμερικανικής τζαζ.
Ο κόσμος κάνει στο πρόσωπο μου συνδέσεις αντίστοιχες με αυτές που έκανε για τη Βέμπο. Ακόμα και σήμερα μου ζητούν να ερμηνεύω τραγούδια του Μίκη εκείνης της εποχής. Ομως η Ελλάδα έχει αλλάξει, δεν είναι πια των δωρικών ρυθμών, έγινε πιο λυρική.
Τις δεκαετίες του '60 και του '70 οι ανατροπές έδωσαν τραγούδια. Και τώρα αισθάνομαι ότι η κοινωνία εγκυμονεί και κάποτε θα δώσει κάτι καινούργιο και ενδιαφέρουν.
Η βιομηχανία καθορίζει το τραγούδι. Οι εταιρίες δεν θέλουν πλέον να ανακαλύπτουν μεγάλους τραγουδιστές. Είναι και αυτές σε αδιέξοδο λόγω της πειρατείας. Ομως το internet θα σου δώσει το καλό και το έντιμο χωρίς μάνατζερ, παραγωγούς και μεσάζοντες.
Ο Μάλαμας είναι ένας συνθέτης που έχει ενδιαφέρον για το μυαλό και την κουλτούρα που βγάζει στο τραγούδι. Δεν γνωρίζω καν τι μουσική ξέρει ο άνθρωπος, αλλά τα τραγούδια του είναι έντιμα.
Μου αρέσει ο Λόλεκ για την αθωότητα του. Η Μόνικα με εντυπωσιάζει ως φωνή και σκέψη. Και ένα νέο παιδί που βγήκε τώρα, ο Λέων.
Δεν είναι εύκολο να βγουν μορφές σαν τον Μάνο ή τον Μίκη.
Ο Καζαντζίδης δεν ήταν της αισθητικής μου. Τον άκουσα μόνο όταν ήρθε κοντά μας και τραγούδησε Θεοδωράκη.
Ο Γκάτσος μας συμφιλίωσε με την ποίηση. Το παλιό τραγούδι ήταν μονοδιάστατο. Ο Γκάτσος έδωσε καινούργιο νόημα.
Η ευτυχία βρίσκεται στις στιγμές. Αν αγαπάς ένα σύντροφο, έχεις φίλους και ευχαριστιέσαι από τη δουλειά σου, τότε ξέρεις και τι πάει να πει ζωή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου