»Η πολιτικη της ατακας

Tης Μαριας Κατσουνακη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

«Ως εμπρηστές καταγγέλλουν τους πυροσβέστες». Τα κυβερνητικά πυρά εναντίον της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στη διάρκεια της προχθεσινής πρωθυπουργικής ομιλίας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος, πρόσφεραν στην πολιτική ζωή του τόπου μία καινούργια ατάκα. Οχι ότι παρατηρείται έλλειψη. Αντιθέτως. Οσο μεγαλύτερη ένδεια υπάρχει στην..

παραγωγή πολιτικής σκέψης και στην αποτελεσματική εφαρμογή της, τόσο η ατάκα προσπαθεί να κλέψει την παράσταση. Αυτή η μεμονωμένη φράση–κλειδί, που συνοψίζει, υποτίθεται, τη σχολιαστική ετοιμότητα και ευστοχία του ομιλητή.

Από μια διαβολική σύμπτωση, μάλιστα, θα μπορούσαμε να γιορτάζουμε και την «επέτειο της ατάκας». Ηταν 6 Οκτωβρίου του 2004 όταν στον Μπαϊρακτάρη, ο τότε πρωθυπουργός, απευθυνόμενος σε βουλευτές του κόμματός του, εκφώνησε την άλλη διάσημη ατάκα: «Δεν θα αφήσω πέντε νταβατζήδες και πέντε συντεχνίες να χειραγωγήσουν την πολιτική ζωή της χώρας». Εάν εξαιρέσει κανείς τον αριθμό (είναι μάλλον πάνω από πέντε), το πρόβλημα περιγράφεται με πληρότητα και πυκνότητα: διαπλοκή και αυθαιρεσία. «Νταβατζήδες» ή, άλλως, διαπλεκόμενοι που ρυθμίζουν την πολιτική και οικονομική μας ζωή και «συντεχνίες» επαγγελματικών ομάδων που υπερασπίζονται τα προνόμιά τους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου.

Και οι δύο ατάκες, η τότε και η νυν, δύσκολα θα έβρισκαν αντικειμενικούς και ψύχραιμους επικριτές. Αν προχωρήσουμε όμως στο διά ταύτα –πώς αντιμετωπίστηκαν δηλαδή «εμπρηστές», «συντεχνίες» και άλλες συναφείς κατηγορίες, προστατευόμενες όλες από το εκάστοτε πολιτικό προσωπικό– θα μείνουμε με τα χέρια αδειανά.

Ας περιοριστούμε λοιπόν στον χορό της ατάκας. Σ’ αυτήν την μπιτάτη καντρίλια ανταλλαγής καινοφανών φράσεων. Οπου λεκτικά μορφώματα υποκαθιστούν την ουσία, εκτονώνουν τις εντάσεις, διασκεδάζουν τη σκληρή πραγματικότητα. Στον χορό αυτό, στον οποίο συμμετέχουν και τα ΜΜΕ, είτε αντλώντας άφθονο υλικό είτε υπερασπιζόμενα συμφέροντα, απεμπολείται διαρκώς η προσπάθεια αλλαγής και εξόδου από την κάθε κρίση.

Γιατί η ατάκα δεν είναι παρά ομολογία αδυναμίας. Αδυναμία να συγκροτηθούν επιχειρήματα, να ασκηθεί πολιτική. Για τη στιγμιαία ψυχική ανακούφιση και ψυχολογική στήριξη που προσφέρει, δεν θα διαφωνήσουμε. Οπως και για την επικοινωνιακή της εμβέλεια και χρησιμότητα. Εξάλλου, πιο εύκολο είναι να περιγράψουμε τον μεταπολιτευτικό, κοινοβουλευτικό βίο μέσα από ατάκες και συνθήματα παρά μέσα από σημαντικές νομοθετικές ρυθμίσεις, που έκαναν την καθημερινότητα πιο υποφερτή. Ποτέ δεν είδαμε τα γηρατειά «περήφανα και τιμημένα», το κράτος να «επανιδρύεται» με «σεμνότητα και ταπεινότητα». Την «αλλαγή» να φέρνει ακόμα «καλύτερες μέρες».

Η πολιτική επιθεώρηση και το πολιτικό καφενείο ποτέ δεν μας έλειψαν. Αλλά στους καιρούς που διανύουμε έχουν πάψει να ψυχαγωγούν. Δεν υπάρχει τίποτα πιο θλιβερό και, πλέον, επικίνδυνο από τον απολογισμό μιας κυβερνητικής θητείας, από την οποία απομένουν μόνον ατάκες και καθόλου έργα.