»Το μοιρασμα και το μεγεθος της πιτας

Του Αλεξη Παπαχελα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ολοι ανεξαιρέτως οι σοβαροί ξένοι αναλυτές και ακαδημαϊκοί ρωτούν ακριβώς το ίδιο πράγμα: «Πέστε μας πώς και από πού θα έλθει η ανάπτυξη και θα σας πούμε αν θα τα βγάλετε πέρα». Ο υπουργός Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου άκουσε την ίδια μονότονη προτροπή στα αγγλικά «tell us your growth story». Η πραγματικότητα των αριθμών είναι σκληρή και δεν αντιστρέφεται, ούτε με μια επιμήκυνση της αποπληρωμής του..
δανείου της τρόικας. Αν δεν αλλάξει ο παρονομαστής στο περίφημο κλάσμα του χρέους ως προς το ΑΕΠ, η Ελλάδα δύσκολα θα δει άσπρη μέρα.

Το πρόβλημα είναι ότι κανείς, και ειδικά στην κυβέρνηση, δεν έχει πειστικές απαντήσεις ή έτοιμο σχέδιο για το πώς ξαναβάζεις τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης. Υπάρχουν, βεβαίως, οι κλασικές συνταγές, όπως για παράδειγμα τα μεγάλα έργα με τη μορφή των αυτοκινητοδρόμων και των ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) σε περιπτώσεις αεροδρομίων κ.λπ. Πρόκειται για παραδοσιακή συνταγή, η οποία έχει άμεσα θετικά αποτελέσματα πέραν του κατασκευαστικού κλάδου. Δυστυχώς, όμως, εκεί εμφανίζονται δύο μεγάλα εμπόδια. Το πρώτο είναι η ασυνεννοησία μεταξύ υπουργείων, καθώς η μεν κ. Μπιρμπίλη τα βλέπει, δικαιολογημένα, όλα από τη δική της σκοπιά, ο δε κ. Ρέππας και η υπόλοιπη κυβέρνηση από μία εντελώς διαφορετική. Κεντρική κατεύθυνση, όμως, και απόφαση δεν φαίνεται να υπάρχει.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι πως οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν χρήματα για να χρηματοδοτήσουν τόσο μεγάλα έργα και οι ξένες θέλουν να αποφύγουν την Ελλάδα, μετά τον εγκληματικό χειρισμό της υποθαλάσσιας σήραγγας Θεσσαλονίκης από τον κ. Σουφλιά και τις πρόσφατες εμπειρίες με την καθυστέρηση επιστροφής ΦΠΑ σε ορισμένες περιπτώσεις.

Το περίφημο ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς) πάλι κινδυνεύει να ακολουθήσει τα λανθασμένα μοντέλα του παρελθόντος, όπου όποιος είχε το «κονέ» και την πειθώ έβαζε και ένα άσχετο έργο σε κάποιο πρόγραμμα. Χωρίς στόχευση και ουσιαστικό έλεγχο το ΕΣΠΑ έγινε ένα ακόμη εργαλείο στα χέρια παρασιτικών και κομματικών κυκλωμάτων. Ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Χρυσοχοΐδης αναζητεί, με τη συνήθη στοχοπροσήλωση, εξαγωγικούς τομείς που θα μπορούσαν να ενισχυθούν. Τα παραδείγματα υπάρχουν, από την εταιρεία που έχει μια δική της πατέντα μονωτικού φιλμ μέχρι το εργοστάσιο που κατασκευάζει φωτοβολταϊκά στην Τρίπολη. Ολοι, όμως, έχουν ένα κοινό παράπονο και αίτημα: αυτό που θέλουν από το κράτος είναι να μην μπλέκεται στα πόδια τους και να τους αφήνει να κάνουν τη δουλειά τους.

Πρόσφατα ένας ξένος διπλωμάτης που αγαπάει την Ελλάδα μού είπε μια φράση που έμεινε στη μνήμη μου: «Βλέπω πως κάθε μέρα η χώρα αναλώνεται σε μια μάχη για το ποιος θα πάρει το μεγαλύτερο κομμάτι μιας μικρής πίτας. Γιατί δεν σκέπτεσθε επιτέλους ότι το ζητούμενο είναι να μεγαλώσει αυτή η πίτα;».

Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα στο οποίο κανείς –ούτε από την κυβέρνηση ούτε από τον επιχειρηματικό κόσμο– μοιάζει να έχει μια πειστική απάντηση.