»ΚληρονοΜικη ΔηΜοκρατια

Κληρονοµική Δηµοκρατία
Του Γιώργου Λακόπουλου ΝΕΑ

ΔΥΣΚΟΛΟΙ ΚΑΙΡΟΙ για πρίγκιπες; Οχι και τόσο. Εκεί που περιµέναµε ότι η ατραξιόν του φθινοπώρου θα ήταν το κόµµα της Ντόρας, τελικά ασχολούµαστε µε τον γιο της. Η υποψηφιότητα του Κώστα Μπακογιάννη προέκυψε ξαφνικά και το αξίωµα που διεκδικεί προβάλλεται περίπου ως άσκηση δικαιώµατος. Δήµαρχος στο ..
Καρπενήσι ένα νέο παιδί, µεγαλωµένο στον άξονα βόρεια προάστια - Λονδίνο; Γιατί όχι; Απλώς ο νεαρός θα δυσκολευτεί να πείσει ότι σκοπεύει να ατενίζει το Βελούχι στο υπόλοιπο του βίου του. Ή ότι το όνειρό του είναι να κρατάει κάθε χειµώνα ανοικτό τον δρόµο προς το χιονοδροµικό κέντρο Τυµφρηστού. Για αρχή καριέρας στην πολιτική το κόβουν οι περισσότεροι.

***
ΣΙΓΑ ΤΟ νέο. Ετσι κι αλλιώς ο µεταπολιτευτικός δηµόσιος βίος κινείται στον αστερισµό των γόνων και των επιγόνων. Η πολιτική ως επάγγελµα µεταφέρεται από τη µια γενιά στην άλλη – σαν το επάγγελµα του φούρναρη ας πούµε. Στην ανώτερη µορφή της αυτή η διαδικασία προετοιµάζει µέλλοντες υπουργούς. Στο ανώτατο στάδιό της εκπαιδεύει υποψήφιους πρωθυπουργούς. Οτι οι προερχόµενοι από πολιτικά τζάκια εξασφαλίζουν την πρόθυµη επικύρωση της λαϊκής ετυµηγορίας δεν αναιρεί αυτό που έγραψε πριν από δυο χρόνια ένας βρετανός δηµοσιογράφος: το πολίτευµα της Ελλάδας είναι… Κληρονοµική Δηµοκρατία.

***
ΥΠΕΡΒΟΛΗ; ΚΑΘΟΛΟΥ. Η Γ' Ελληνική Δηµοκρατία είναι η καλύτερη Δηµοκρατία που είχαµε από συστάσεως ελληνικού κράτους. Αλλά ταυτόχρονα ανακυκλώνει την παράδοση µεταφοράς εξουσίας και έτσι προσθέτει ακαµψία στην πολιτική. Γιατί περιορίζει τα δυο βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένα πολιτικό σύστηµα: κινητικότητα και µεταβολές. Χωρίς αυτά χάνεται η κορυφαία επιδίωξη για όποιον µετέχει στην πολιτική.

***
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ οικογένεια ως φορέας διαρκούς εξουσίας δεν είναι σπάνιο φαινόµενο. Η άσκηση της εξουσίας παράγει επιρροή που µεταβιβάζεται µε το οικόσηµο. Στην Αµερική εκτός από τη δυναστεία των Κέννεντυ, οι Μπους και οι Κλίντον κατέκτησαν την κορυφή της αµερικανικής πολιτικής λόγω ονόµατος. Στη Γαλλία η κόρη του Ντελόρ είναι αρχηγός των Σοσιαλιστών και ίσως αύριο πρόεδρος. Στην Ινδία οι Γκάντι και στο Πακιστάν οι Μπούτο διαδέχονται – µε εκλογές – εαυτούς και αλλήλους. Αλλά παρ’ όλα αυτά το ελληνικό φαινόµενο θα µείνει αξεπέραστο. Σε καµία άλλη Δηµοκρατία η λαϊκή ψήφος δεν ανέδειξε τρεις πρωθυπουργούς µε το ίδιο επώνυµο σε λιγότερο από µισό αιώνα. Και άλλους δύο από µια άλλη οικογένεια µέσα σε τρεις δεκαετίες. Η ελληνική Βίβλος Γενέσεως Πρωθυπουργών είναι κάτι σαν «σορτ λιστ».

***
ΑΠΟΡΙΑ: Οι Ελληνες ψηφίζουν το όνοµα του πολιτικού ή τον ίδιο; Ακούγεται σαν το Αυγό του Κολόµβου. Πάντως αν έχεις πολιτικό όνοµα εύκολα βρίσκεις τον δρόµο της πολιτικής. Και ακόµη ευκολότερα τον διατρέχεις µε υψηλές ταχύτητες. Οπως θα έλεγε ο αµερικανός δηµοσιογράφος Χερµπ Μπράντι: «Είναι σαν να οδηγείς το αυτοκίνητο κοιτώντας µόνο τους καθρέφτες».


Σε καµία άλλη Δηµοκρατία η λαϊκή ψήφος δεν ανέδειξε τρεις πρωθυπουργούς µε το ίδιο επώνυµο σε λιγότερο από µισό αιώνα