»Στις ραγες του Μνημονιου

Του Αλεξη Παπαχελα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους υπουργούς προ Μνημονίου (π.Μ.) και τους υπουργούς μετά Μνημόνιο. Οι υπουργοί π.Μ. ήθελαν με κάθε τρόπο να διατηρήσουν το στάτους κβο σε θέματα που τους αφορούσαν, χωρίς, αν γίνεται, να «σπάσουν αυγά». Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα του πρώτου νομοσχεδίου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τα φορτηγά, το... οποίο έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τους ιδιοκτήτες. Η τρόικα το απέρριψε, το επιτελείο του υπουργείου δούλεψε πιο σοβαρά σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών και έφερε τελικά ένα νομοσχέδιο που κάνει τομές, αλλά δίνει και έξυπνες λύσεις στο αδιέξοδο των ανθρώπων που έχουν επενδύσει μια περιουσία σε μια άδεια.

Ανάλογη ήταν η αλλαγή και άλλων υπουργών, όπως του κ. Λοβέρδου, ο οποίος πήρε τελικά στην πλάτη του μία από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις σε έναν πολύ ευαίσθητο τομέα. Μπορεί κανείς να διαφωνεί με το στυλ του, με τα μπρος-πίσω και τις συγκινητικές εμφανίσεις στα κανάλια, σημασία έχει όμως πως στο τέλος θα αφήσει κάτι σημαντικό πίσω του. Ο κ. Λοβέρδος, όπως και οι άλλοι υπουργοί που έχουν επωμισθεί επώδυνες αλλαγές στους τομείς τους, ξέρουν πως ο δρόμος των μεταρρυθμίσεων είναι μοναχικός. Σε αυτή την κυβέρνηση ο κάθε υπουργός υπερασπίζεται μόνος του τις τομές στον τομέα του, γιατί όλοι οι άλλοι εξαφανίζονται. Για να τα βγάλεις πέρα σε ένα τόσο εκρηκτικό περιβάλλον πρέπει να πάρεις μια ανάσα, να ξεχάσεις για λίγο δημοσκοπήσεις κ.λπ. και να έχεις τη μεταφυσική πεποίθηση ότι ο κόσμος θα εκτιμήσει την τόλμη σου. Στο παρελθόν αυτές οι τολμηρές κινήσεις «βγήκαν» σε έναν Καραμανλή τη δεκαετία του 1950 ή σε έναν Σημίτη στη δεκαετία του 1990.

Η πολιτική δεν έχει βέβαια ποτέ προβλέψιμη πορεία. Ενας υπουργός που σήμερα τολμά, μπορεί να γίνει ο Σημίτης του ΠΑΣΟΚ της επόμενης γενιάς ή μπορεί η αναγνώριση του έργου του να καθυστερήσει τόσο ώστε να αναγκασθεί να μείνει σπίτι του για μεγάλο χρονικό διάστημα ή και για πάντα.

Γεγονός, πάντως, είναι ότι επάνω στις ράγες του Μνημονίου κυλάει ένας οδοστρωτήρας που κάθε μέρα ρίχνει ένα ακόμη εμπόδιο ή παράλογο κεκτημένο. Ο οδοστρωτήρας φτάνει τώρα στον πιο σκληρό πυρήνα ζητημάτων και σε προβλήματα που οι πολιτικοί έχουν μάθει να σκέπτονται ότι δεν έχουν λύση, όπως π.χ. τον ρόλο της ΓΕΝΟΠ στη διοίκηση της ΔΕΗ ή τη μαύρη τρύπα του ΟΣΕ. Οι ράγες είναι δεδομένες, τα χρονοδιαγράμματα σφικτά και το ρίσκο ενός εκτροχιασμού εξαιρετικά υψηλό. Από εδώ και πέρα θα φανεί αν αυτή η κυβέρνηση θα αντέξει να τα βγάλει πέρα με αυτά τα εμπόδια απέναντί της, τη στιγμή μάλιστα που ορισμένα εξ αυτών αποτελούν «σάρκα εκ της σαρκός» του κυβερνώντος κόμματος. Προς το παρόν, πάντως, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι πολλά αλλάζουν και πως αν δεν συμβεί κάτι μοιραίο η χώρα θα έχει μια εντελώς άλλη όψη στο τέλος του 2010. Ενας, όμως, είναι ο κίνδυνος: να περάσουν όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις, αλλά η κυβέρνηση να συνεχίσει να «διαβάζει» λάθος την αγορά και να την οδηγήσει στο απόλυτο στέγνωμα και τη χρεοκοπία. Και τότε οι πολίτες θα αποδώσουν την ύφεση στην κυβέρνηση και το Μνημόνιο, ξεχνώντας όλα όσα τολμηρά και ουσιαστικά θα έχουν συντελεσθεί στο όνομά του...