»Τα καινουργια

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΚΟΥΣΗΣ
Η οικονομική κρίση φαινόταν από την άνοιξη του 2007, όταν άρχισε να σκάει η φούσκα των ακινήτων στις ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο το σκάνδαλο των ομολόγων στην Ελλάδα έδειχνε πόσο σαθρό ήταν το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Εκτοτε η κρίση θα μας ακολουθεί, θα γεννάει συνεχώς γεγονότα, τα περισσότερα των οποίων έμειναν αναξιολόγητα από την πολιτική και από τη συντριπτική πλειονότητα των ΜΜΕ. Οι πρόωρες κάλπες το καλοκαίρι του 2007 προσέφεραν δεύτερο ισχυρό σήμα, αλλά και πάλι οι περισσότεροι...έκλεισαν τα αφτιά τους. Το πλήθος των υπευθύνων αλλά και των αναλυτών δεν ήθελε να δει την επερχόμενη κατάρρευση.

Το καλοκαίρι του 2008, όσοι είχαν έστω ελάχιστη επαφή με τις οικονομικές υποθέσεις της χώρας γνώριζαν το δημοσιονομικό αδιέξοδο. Τον Οκτώβριο του 2008 όταν κατέρρευσαν οι αμερικανικές τράπεζες και άρχισαν να εγείρονται αμφισβητήσεις για τις δικές μας (τράπεζες), αλλά και για τις πιθανές περιπλοκές της χρηματοπιστωτικής κρίσης, πάλι οι Ηρακλείς του συστήματος έκλειναν τα μάτια.

«Πού την είδατε την κρίση;», «φαντασιώσεις των αριστερών είναι» έλεγαν και έγραφαν οι συνήθεις υπερασπιστές της εκάστοτε εξουσίας. Αλλά και οι αριστεροί δεν την πίστευαν, την αντιμετώπιζαν ως κόλπο του συστήματος, ως εργαλείο επιβολής, δεν είχαν την ανάλυση, ούτε τα εργαλεία για να κατανοήσουν το βάθος και τις συνέπειές της. Αργότερα, το φθινόπωρο του 2009, όταν ο Καραμανλής εγκατέλειψε την εξουσία, οι περισσότεροι πάλι έμειναν με την εντύπωση ότι παροδικό είναι το φαινόμενο και πως θα ελεγχθεί.

H πραγματική ζωή όμως αποδείχθηκε πιο σκληρή και από τις χειρότερες των προβλέψεων. Τις συνέπειες μόλις τώρα τις αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι της πολιτικής και των ΜΜΕ. Αλλά και πάλι επιφανειακή είναι η προσέγγισή τους. Οι αγωνίες της κοινωνίας δεν γίνονται αντιληπτές, ούτε οι συντελούμενες υπόγειες διεργασίες. Τούτο τον καιρό διαμορφώνονται ξανά συνειδήσεις. Μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, κυρίως μέσης ηλικίας, νιώθει το αδιέξοδο, ξεπερνά τα στερεότυπα του μεταπολιτευτικού βίου, οικτίρει την προηγούμενη μαζική καταναλωτική παράκρουση και σπεύδει να αλλάξει ήθη. Προσαρμόζεται σε πιο λιτό βίο, ξοδεύει λιγότερα, επιλέγει πιο πειθαρχημένη ζωή και βεβαίως ψηφίζει εργασία καθώς αντιλαμβάνεται ότι οι συντάξεις βαίνουν προς απαξίωση. Στις νεότερες γενιές είναι άλλα τα μέτρα και τα σταθμά. Εκεί περισσεύει η αμφισβήτηση. Πολλοί νέοι νιώθουν προδομένοι από το σύστημα, από τα κόμματα, από τους καλοπληρωμένους διαμορφωτές. Οι πιο πολλοί γυρίζουν την πλάτη σε πρακτικές της προηγούμενης περιόδου, θεωρούν τον κόσμο των μεγάλων άδικο, ψεύτικο και υποκριτικό. Οι πιο δυναμικοί αναζητούν την τύχη τους στην Ευρώπη, άλλοι επιμένουν εδώ σε σχήματα πιο λιτά, περισσότερο συλλογικά. Ολοι τους πάντως θεωρούν το μοντέλο ξεπερασμένο και τις κυρίαρχες εκφράσεις του απολύτως προβληματικές.

Ας μην τρέφουν αυταπάτες όσοι περιφέρουν το σαρκίο τους από κανάλι σε κανάλι. Η κρίση βάζει τη δική της σφραγίδα. Θα γεννήσει καινούργια πράγματα, που θα τους ξεπεράσουν.

akarakousis@dolnet.gr