»Οι τρεις οψεις του παραλογου

Παντελής Καψής ΒΗΜΑ

Η πρόσθετη σκληρή λιτότητα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου βάζει κάθε καλοπροαίρετο πολίτη μπροστά σε ένα ηθικό δίλημμα. Γιατί θα πρέπει άραγε να σηκώσουν- και τόσο δυσανάλογα-το βάρος της προσαρμογής οι συνταξιούχοι και οι δημόσιοι υπάλληλοι την ώρα που άλλοι, ίσως πιο προνομιούχοι, θίγονται ελάχιστα ή καθόλου.

ΠΗΡΑΝ ασφαλώς μεγάλες αυξήσεις τα..
τελευταία χρόνια. Δεν ήταν όμως οι μόνοι, ούτε οι αποδοχές τους είναι υπερβολικές- σε πολλές περιπτώσεις ισχύει το ακριβώς αντίθετο.

ΕΧΕΙ κατά συνέπεια μεγάλη σημασία να απαντήσουμε στο ερώτημα αν υπήρχε ή αν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση, με την οποία θα μπορούσαμε να γλιτώσουμε το ΔΝΤ. Γιατί σε αυτό τουλάχιστον υπάρχει ομοφωνία: από τη στιγμή που αναγκαστήκαμε να προσφύγουμε, τα μέτρα έγιναν λίγο- πολύ υποχρεωτικά.

ΕΤΣΙ στον Συνασπισμό, για παράδειγμα, υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε να έχουμε διεκδικήσει χαμηλότοκη χρηματοδότηση με ευρωομόλογα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αλλά βέβαια αυτό ακριβώς κάναμε, ζητήσαμε βοήθεια από την Ευρώπη. Και η κυρία Μέρκελ μάς απάντησε: πηγαίνετε πρώτα στο ΔΝΤ.

ΚΑΤΑ βάθος το καταλαβαίνουν αυτό ακόμη και στον ΣΥΝ. Ετσι ο κ. Τσίπρας σε νεότερη πρότασή του μίλησε για «λαϊκά ομόλογα» τα οποία θα μπορούσαμε να εκδώσουμε. Με δυο λόγια, μας είπε ότι οι καταθέσεις πάνω από 3.000 ευρώ- υποχρεωτικά άραγε;- θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να χρηματοδοτήσουν το δημόσιο έλλειμμα. ΟΙ καταθέσεις των ελλήνων πολιτών δηλαδή- όσων τουλάχιστον δεν έσπευσαν να τις βγάλουν έξωθα δίνονταν στις ξένες τράπεζες για να μην έχουμε ανάγκη και να εξοφλήσουμε τα ομόλογά τους! Δεν φαίνεται και τόσο δίκαιο. Δυστυχώς δεν είναι και καθόλου πρακτικό.

Πρώτον, γιατί δεν θα μπορούσαν να βρεθούν τα 55 με 60 δισ. ευρώ που είναι ο ετήσιος δανεισμός. Δεύτερον, γιατί ακόμη και αν βρίσκονταν, θα έπρεπε να αφαιρεθούν από τη ρευστότητα των τραπεζών- θα «πάγωναν» δηλαδή την πραγματική οικονομία και θα οδηγούσαν σε πολύ μεγαλύτερη ύφεση. Στην πραγματικότητα λαϊκά ομόλογα εκδίδουν τα κράτη που έχουν ήδη χρεοκοπήσει.

ΕΚΔΟΧΗ που μας πάει στην τρίτη «λύση» με την οποία πολλοί φλερτάρουν, δηλαδή να αρνηθούμε να πληρώσουμε και να ζητήσουμε επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Αυτή ακριβώς τη δουλειά όμως κάνει το ΔΝΤ, επιβάλλοντας τους ίδιους ακριβώς όρους και προσφέροντας πολύ λιγότερα χρήματα.

ΘΑ μπορούσαμε βέβαια να αρνηθούμε και να μην πάρουμε χρήματα. Αλλά τότε θα έπρεπε να μηδενίσουμε το έλλειμμα μέσα σε μια νύχτα- αυτό και αν θα ήταν λιτότητα. Δεν θα μπορούσαμε να ξαναδανειστούμε για πολλά πολλά χρόνια, σχεδόν σίγουρα θα βγαίναμε και από το ευρώ και φυσικά θα πάγωναν οι καταθέσεις.

ΓΙΑ ορισμένους μια τέτοια λύση θα ήταν προτιμότερη για ιδεολογικούς ίσως λόγους. Για άλλους πάλι η δικαιοσύνη - όπως μπορεί να την εννοεί ο καθέναςπροηγείται της οικονομίας. Είναι δημοκρατικό τους δικαίωμα. Αρκεί να μην τρέφουν την ψευδαίσθηση ότι υπηρετούν την ευημερία των πολιτών.