»[ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΑ ]

Αυτόµατος πιλότος
Του Ι. Κ. Πρετεντέρη ΝΕΑ

ΑΝΗΜΕΡΑΤΗΝ 21η Απριλίου θα αρχίσει η νέα φάση ελέγχου των κυβερνητικών πεπραγµένων από εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου. Προφανώς είναι σύµπτωση. Αλλά και θλίψη.
ΠΟΙOΣ ΘΑ µας έλεγε τέτοιες ηµέρες του 2004 ότι, έξι χρόνια αργότερα, η Ελλάδα θα κυκλοφορούσε διεθνώς ως µια χειρότερη εκδοχή της Λετονίας, της Ουγγαρίας και της Ρουµανίας - είναι οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες παρενέβη την τελευταία διετία το ΔΝΤ.
ΠΟΙΟΣ ΘΑ µας έλεγε ότι θα ..
τελούσε υπό καθεστώς περιορισµένης κυριαρχίας.
ΠΟΙΟΣ ΘΑ µας έλεγε, δηλαδή, ότι µε τόση ευκολία αλλά και τόση απερισκεψία η χώρα της ΟΝΕ και των Ολυµπιακών Αγώνων θα καταντούσε απειλή για το ευρώ και µαύρο πρόβατο για την Ευρώπη.
ΟΙΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΙ συνηθίζουν να διατυπώνουν την εξής άποψη: µια χώρα µπορεί να θεωρείται υγιής όταν ο ρυθµός ανάπτυξης είναι µεγαλύτερος από τα επιτόκια µε τα οποία δανείζεται. Επί σχεδόν δέκα χρόνια η Ελλάδα είχε την ευτυχία να ζήσει µε χαµηλά επιτόκια και υψηλούς ρυθµούς ανάπτυξης. Τι κατάφερε; Να δανειστεί ακόµη περισσότερο! Περίπου, δηλαδή, να διαψεύσει την οικονοµική επιστήµη...
ΑΚΟΥΩΤΩΡΑ ότι η προσφυγή στο ΔΝΤ είναι «αναγκαία» και «αναπόδραστη». Οτι είναι «µονόδροµος». Μπορεί. Αλλά προσωπικά δεν µου αρέσει η άποψη πως η πολιτική είναι µια διαδικασία που απλώς βαδίζει σε µονόδροµους και υποτάσσεται σε αναγκαιότητες.
ΑΝ ΗΤΑΝ έτσι, τότε στις εκλογές δεν θα ψηφίζαµε κυβέρνηση, θα ψηφίζαµε αυτόµατο πιλότο. Και θα του αναθέταµε να µας οδηγήσει σε όλες τις αναγκαστικές διαδροµές που θα βρει µπροστά του. ΕΥΤΥΧΩΣ,ΟΜΩΣ, εκλέγουµε κυβερνήσεις. Από τις οποίες περιµένεις όχι να αποδέχονται τους µονόδροµους (πράγµα το οποίο δεν χρειάζεται ούτε εξυπνάδα, ούτε καµιά ικανότητα...) αλλά να διαµορφώνουν τις συνθήκες που θα τους ακυρώνουν. Ωστε να επιλέγουν τελικά και σε κάθε περίπτωση µεταξύ διαφορετικών και µη αναγκαστικών επιλογών, µε µοναδικό γνώµονα το δηµόσιο συµφέρον.
ΠΑΡ’ΟΛΑ αυτά, πολύ φοβούµαι ότι η Ελλάδα βρίσκεται σήµερα στον αυτόµατο πιλότο. Με αποκλειστικά δική της υπαιτιότητα.
Διότι όχι µόνο δηµιούργησε επί χρόνια ένα τεράστιο πρόβληµα, αλλά και αποδείχθηκε παραδειγµατικά ανίκανη να το αντιµετωπίσει µε τις δικές της δυνάµεις. Τον µονόδροµο τον δηµιούργησε µόνη της. Και τώρα, προφανώς, πολύ δύσκολα θα τον αποφύγει. ΕΝΑΣΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ (τουλάχιστον) τριετής. Του οποίου γνωρίζουµε το τεράστιο κοινωνικό κόστος. Αλλά αγνοούµε ακόµη το βασικότερο: αν το κόστος αυτό θα αποδώσει.
ΔΙΟΤΙΑΥΤΟ είναι τελικά το πρόβληµα µε τους αυτόµατους πιλότους. Ξέρουν τη διαδροµή. Αλλά δεν µπορούν ποτέ να σου πουν τι υπάρχει στο τέλος.