»Δείγματα υπευθυνότητας

Του Αλεξη Παπαχελα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δεν ξέρω αν ήταν οι συζητήσεις στο Νταβός ή οι συναντήσεις με τους τραπεζίτες που έπεισαν τελικά τον κ. Παπανδρέου να πάρει χθες γενναίες αποφάσεις. Η αλήθεια είναι πως περίμενε μέχρι το «παρά πέντε», αλλά αντελήφθη ότι πράγματι το δίλημμα που είχε μπροστά του ήταν «μέτρα ή κηδεμονία». Δεν γνωρίζουμε ακόμη τώρα κατά πόσον οι αγορές θα ηρεμήσουν μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις, ούτε και μπορούμε να προβλέψουμε πόσο βίαιες θα είναι οι κινητοποιήσεις εναντίον των κυβερνητικών μέτρων. Ακόμη δεν μπορούμε να έχουμε καθαρή εικόνα για το πώς θα πάει η πραγματική οικονομία τους επόμενους μήνες και κατά πόσον μια βαθιά ύφεση θα δυσκολέψει πολύ την κατάσταση με τα έσοδα. Μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις, άλλωστε, δεν υπάρχουν και πολλά εφεδρικά μέτρα για μια περίπτωση ανάγκης, εκτός αν... πέσουν στο τραπέζι μέτρα-σοκ, όπως η κατάργηση του 14ου μισθού.

Προς το παρόν, επικράτησε ρεαλισμός και σωφροσύνη. Ο υπουργός Οικονομικών κέρδισε αυτή την εσωκομματική παρτίδα και απεδείχθη εξαιρετικός πολιτικός «παίκτης», όχι μόνο εκπρόσωπος εσωτερικής και εξωτερικής χρήσης. Το θέμα, βέβαια, είναι αν θα κατορθώσει να επιβάλει μεθοδικά και χωρίς χαλαρότητα το πρόγραμμα περικοπών στον ευρύτερο κρατικό τομέα. Λίγοι είναι οι συνάδελφοί του που αντιλαμβάνονται το μέγεθος της αποστολής και οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το όποιο κόστος. Πέραν, όμως, του κ. Παπακωνσταντίνου, είναι οι αγορές και η Κομισιόν που θα επιτηρούν την υλοποίηση των χθεσινών εξαγγελιών.

Αναρωτιούνται πολλοί, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, αν ο κ. Παπανδρέου –και μαζί του η χώρα– θα τα καταφέρει. Χθες έδειξε πως μπορεί να έχει εξαιρετικά αργά πολιτικά ρεφλέξ και να λατρεύει τη διαβούλευση χωρίς διαλείμματα, αλλά στο τέλος παίρνει τις δύσκολες αποφάσεις. Το ίδιο δεν μπορεί να λεχθεί για τον προκάτοχό του που, αν και όχι πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, πρότεινε αυστηρά δημοσιονομικά μέτρα μόνο όταν ήταν σχεδόν βέβαιο πως θα χάσει.

Μαζί, όμως, με τον κ. Παπανδρέου έδειξε στοιχεία πολιτικού σθένους και ο κ. Σαμαράς. Δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι ούτε ο ένας ούτε ο άλλος έχουν δίπλα τους αρκετό ικανό πολιτικό προσωπικό για να βγάλουν πέρα τις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα. Ξέρω, όμως, πως τις τελευταίες δύο ημέρες έχουμε δει επιτέλους σημάδια υπεύθυνης διακυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Και αυτό συνιστά μια μεγάλη διαφορά από όσα βλέπαμε μέχρι τον περασμένο Οκτώβριο, και ως προς την κυβέρνηση και ως προς την αξιωματική αντιπολίτευση.