»Το δικιο του αγροτη

Tου Πασχου Μανδραβελη / pmandravelis@kathimerini. gr

Εδώ που τα λέμε, η στάση των αγροτών είναι οικονομικά ορθολογική. Αν έχεις βγάλει 500 εκατομμύρια ευρώ κλείνοντας μια βδομάδα τους δρόμους, γιατί να μην το επαναλάβεις; Εντάξει! Τα μπλόκα των αγροτών είναι εκβιασμός στο κοινωνικό σύνολο, παραβιάζουν μερικές δεκάδες νόμων, αλλά αφού η πράξη δεν έχει κόστος (παρά μόνον όφελος) γιατί να μην το κάνουν; Ετσι κι αλλιώς, είναι κοινή πεποίθηση στη χώρα ότι «νόμος είναι το δίκιο του αγρότη». Επομένως, οι νόμοι του κράτους και τα δίκια των άλλων οφείλουν να παραμερίσουν.

Τίθεται, όμως, ένα ερώτημα: ποιο ακριβώς είναι... το «δίκιο του αγρότη», για το οποίο καταλύονται οι νόμοι του κράτους και ζημιώνονται τόσες κοινωνικές κατηγορίες; Απ’ όσα δημοσιοποιούν οι ίδιοι, δεν υπάρχει ένα «δίκιο». Οι αγροτικές κινητοποιήσεις είναι κάτι σαν τον Δεκέμβρη του 2008. Πολλά παράπονα (κάποια δικαιολογημένα), χωρίς κεντρικό αίτημα συν εκείνη η καλλιεργημένη αίσθηση ότι όλος ο κόσμος τους χρωστάει, ενώ εκείνοι είναι τα μόνιμα θύματα.

Να συμφωνήσουμε ότι είναι δίκαιο το αίτημα της καταβολής των εκκρεμών αποζημιώσεων για τις περυσινές ζημιές, αλλά εκείνο για «μείωση του κόστους παραγωγής» ποιος εκτός από τους ίδιους μπορεί να το ικανοποιήσει; Ποιος άλλος θα κάνει τις «πειραματικές καλλιέργειες» που ζητούν; Πρέπει να πάει ο νταλικέρης ή ο οδηγός του ΚΤΕΛ, που ξεροσταλιάζουν στην Εθνική, να φυτέψουν τις πειραματικές καλλιέργειες; Το δε αίτημά τους για «ενεργοποίηση όλων των νόμων και υπουργικών αποφάσεων για την αγροτική παραγωγή» υπάρχει από την εποχή του Ροΐδη. Κανείς άλλος, όμως, δεν παραβαίνει τους νόμους κάθε Ιανουάριο επειδή δεν εφαρμόζονται καθ’ ολοκληρίαν οι υπουργικές αποφάσεις.

Η ελληνική κοινωνία είναι θύμα των «αριστερών» μύθων που καλλιεργήθηκαν χρόνια τώρα. Ενας από αυτούς είναι του δύστυχου αγρότη, που δεν ξέρει τι να καλλιεργήσει, που δεν μπορεί να διαθέσει την παραγωγή στις τιμές που πρέπει, που γενικώς χρειάζεται το κράτος-πατερούλη να του εξασφαλίσει τα εισοδήματα. Φυσικά, υπάρχουν και τέτοιοι αγρότες, όπως υπήρχαν και αδαείς μικρομεσαίοι που άνοιξαν ένα μαγαζί κι επειδή δεν τα υπολόγισαν καλά, χρεοκόπησαν.

Αλλά, πάλι, ποιος μπορεί να ενημερώσει τους αγρότες ότι φέτος πρέπει να βάλουν στάρι αντί καλαμπόκι; Πώς αλλιώς να τους εξηγηθεί ότι υπάρχει δομικό πρόβλημα με την ελληνική αγροτική παραγωγή; Το δείχνουν στις τηλεοράσεις, το λένε τα ραδιόφωνα, το διακηρύσσουν οι πολιτικοί, το γράφουν οι εφημερίδες. Δεν πήρε τίποτε το αυτί τους ότι οι μικροί κλήροι είναι αντιπαραγωγικοί, ότι δεν μπορεί κάθε χωράφι δέκα στρεμμάτων να έχει κι από ένα τρακτέρ και μια θεριζοαλωνιστική μηχανή; Δεν άκουσαν ότι οι «κουτόφραγκοι» μας πήραν χαμπάρι επειδή οι ίδιοι δήλωναν τριπλάσια και τετραπλάσια αγροτική για να παίρνουν τις στρεμματικές ενισχύσεις; Δεν κατάλαβαν ότι μια της παράνομης επιδότησης, δυο της πλασματικής ενίσχυσης, την τρίτη δεν θα υπάρχει; Πόσο περισσότερο να ενημερωθούν, για να αλλάξουν παραγωγή, συνήθειες και νοοτροπίες; Δισεκατομμύρια σπαταλήθηκαν για να φτιαχτούν συνεταιρισμοί, τους οποίους οι ίδιοι χρεοκόπησαν ή, έστω, δεν ήλεγξαν.

Αλλά είπαμε: αφού στην κοινωνία επικρατεί η άποψη πως νόμος είναι ό, τι προσδιορίζει ως δίκιο του ο καθένας και οι πολιτικοί πλειοδοτούν, γιατί να μη βγάλουν άκοπα άλλα 500 εκατομμύρια;