»Μια... αδιατρητη αποδειξη

Tου Κωνσταντινου Ζουλα / zoulas@kathimerini. gr

«Αν θέλεις απόδειξη 130 ευρώ, αν δεν θέλεις 100». Υπάρχει έστω ένας από μας που να μη βρίσκεται διαρκώς μπροστά στο συγκεκριμένο δίλημμα; Είτε γιατρός είτε δικηγόρος είτε τζαμάς είτε αλουμινάς είτε και ο υδραυλικός που καλούμε για πρώτη φορά, επειδή κάποιο καλοριφέρ χάλασε, το θεωρούν απολύτως αυτονόητο να θέσουν την ίδια ερώτηση. «Θες να πληρώσεις παραπάνω ή να γλιτώσεις το ΦΠΑ;». Και ποια είναι η απάντηση που δίνουμε οι περισσότεροι; Ας το ομολογήσουμε. Προτιμούμε να πληρώσουμε 100 και όχι 120 ευρώ στον ηλεκτρολόγο, 200 και όχι 240 στον μπογιατζή, 1.000 και όχι 1.250 στο συνεργείο και πάει λέγοντας. Ουδόλως βέβαια μας απασχολεί ότι με την πάγια αυτή τακτική μας, γλιτώνουμε μεν το ΦΠΑ, αλλά ευνοούμε πολλαπλασίως όλους τους παραπάνω, καθώς τα ...νόμιμα χρήματά μας μετατρέπονται μεμιάς σε μαύρα. Αδήλωτα. Δηλαδή αφορολόγητα.

Θα μου πείτε –και θα έχετε δίκιο– μήπως και όλοι αυτοί που προανέφερες δεν θα αντιμετωπίσουν το ίδιο ακριβώς δίλημμα στην επόμενη συναλλαγή τους; Με το δικό τους συνεργείο, τον δικό τους ξυλουργό, τον δικό τους υδραυλικό. Φαύλος κύκλος. Ή, μάλλον, για να το πούμε όπως πραγματικά συμβαίνει στη χώρα μας, «ο κλέψας του κλέψαντος» (το κράτος).

Αναρωτιόμουν ακούγοντας τους κ. Παπανδρέου και Σαμαρά να μιλούν για τη διαφθορά, αν έχουν συνειδητοποιήσει ότι επί της ουσίας καλούνται να αλλάξουν εκ βάθρων την ίδια τη σύγχρονη ελληνική νοοτροπία. Μια νοοτροπία που δεν θεωρεί, για παράδειγμα, τη μη καταβολή του ΦΠΑ ως κλοπή, αλλά ως αυτονόητη επιλογή και στοιχειώδη αντίπραξη έναντι ενός διεφθαρμένου κράτους που κατασπαταλά τον οβολό των πολιτών του και οδόλως ανταποκρίνεται στις στοιχειώδεις ανάγκες τους.

Το περιστατικό που ακολουθεί είναι ενδεικτικό, αλλά και άκρως κωμικό για το πόσο αυτή η νοοτροπία έχει γίνει ένα με το DNA μας. Το περασμένο Σάββατο, φίλοι είχαν πάει σε ένα νέο και πανάκριβο (όπως απεδείχθη) εστιατόριο στην Κηφισιά. Οταν έφτασε η λυπητερή –390 ευρώ για έξι άτομα! – κάποιος στην παρέα παρατήρησε ότι η απόδειξη δεν ήταν διάτρητη. Παίρνοντας την άδεια των υπολοίπων, «να κάνουμε μια πλάκα, καθώς φάγαμε και άθλια», κάλεσε ξανά τον σερβιτόρο. Χωρίς να μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί, έθεσε εκείνος το γνωστό δίλημμα στο γκαρσόνι. «Επειδή», του είπε, «δεν ξέρετε ποιοι είμαστε και μας ζητάτε να συμπράξουμε σε μια παρανομία έναντι του κράτους, θέλω να πείτε στον ιδιοκτήτη του μαγαζιού ότι σας δίνουμε δύο επιλογές: είτε θα μας ξαναφέρετε μια νόμιμη απόδειξη, συμπεριλαμβάνοντας και το ΦΠΑ στα 390 ευρώ, είτε θα μας τον αφαιρέσετε και θα πληρώσουμε λιγότερα». Το γκαρσόνι επέστρεψε σε πέντε λεπτά και προς μεγάλη έκπληξη όλων είπε: «Ο. Κ., θα πληρώσετε τελικά 316 ευρώ». Ετσι απλά και χωρίς άλλη εξήγηση...

«Τι τα θέλετε», είπε στην παρέα ο φίλος που προκάλεσε την έκπτωση. «Μάλλον με πέρασε για εφοριακό. Και αυτό είναι το χειρότερο»...