»Μαθηματα πατριωτισμου

Ι. Κ. Πρετεντέρης Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2009 ΒΗΜΑ

Πριν από τρία χρόνια, ο γνωστός θίασος της πατριδοκαπηλίας αλλά και άλλοι αφελείς πλην άδολοι συμπατριώτες μας, υποκίνησαν το λιντσάρισμα ενός σχολικού εγχειριδίου Ιστορίας και της συγγραφέως του. Το αμάρτημα του βιβλίου ήταν ότι δεν παρουσίαζε την Ιστορία «όπως μας την έμαθε η γιαγιά μας» - για να δανειστώ την καταλυτική διατύπωση του Λάκη Λαζόπουλου... Οπως είπα, στο λιντσάρισμα πρωτοστάτησαν πολλοί και διάφοροι. Από τον ΛΑΟΣ και τους οπαδούς του ως την ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ, συμπεριλαμβανομένων και των γνωστών «ακροδεξιών της ακροαριστεράς». Κοινό χαρακτηριστικό των ...προαναφερθέντων: ένα μείγμα ημιμάθειας και ιδεοληψίας. Και κοινό ανακλαστικό: ο φόβος. Ο φόβος που μετατρέπεται σε καχυποψία όταν τα πράγματα δεν διατυπώνονται απαραιτήτως όπως «τους τα έμαθε η γιαγιά τους».

Η ίδια ιστορία με τους ίδιους πρωταγωνιστές επαναλαμβάνεται και σήμερα. Αυτή τη φορά στόχος του όχλου είναι μια καθηγήτρια Πανεπιστημίου, πρώην βουλευτής του ΠαΣοΚ, η οποία τοποθετήθηκε ειδική γραμματέας στο υπουργείο Παιδείας. Τι περιλαμβάνει το κατηγορητήριο; Οτι σε παλαιότερα επιστημονικά βιβλία της διατύπωσε απόψεις οι οποίες (κατά τους επικριτές της) δεν συνάδουν με το κυρίαρχο εθνικό φρόνημα.

Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε μια κοινή βάση.

Πρώτον, την ανομολόγητη παραδοχή ότι η κοινωνία μας οφείλει να διέπεται από ένα κυρίαρχο εθνικό φρόνημα.

Δεύτερον, την αυτονόητη υποχρέωση όλων να συμμορφώνονται με αυτό το εθνικό φρόνημα και να το υπηρετούν.

Απορίες και ερωτήσεις δεν επιτρέπονται.

Το σχήμα αυτό θα ήταν βαθύτατα αντι-επιστημονικό, αν δεν ήταν πρωτίστως αντι-δημοκρατικό. Υπό αυτή την έννοια, αποτελεί στοιχειώδη συνταγματική υποχρέωση των πολιτών της Ελληνικής Δημοκρατίας να αντισταθούμε στον όχλο. Να αντισταθούμε στην ποινικοποίηση του φρονήματος και στην ενοχοποίηση της άποψης. Να αντισταθούμε κυρίως στη νεο-φασιστική αντίληψη οτι η κοινωνία μας χωρίζεται σε «εθνικόφρονες» και σε «μη εθνικόφρονες». Οχι επειδή όσα υποστηρίζουν η Ρεπούση ή η Δραγώνα είναι σωστά ή λάθος- αυτό μου είναι βαθύτατα αδιάφορο κι ούτε είμαι ο πλέον αρμόδιος για να το κρίνω... Αλλά επειδή η ουσία της δημοκρατίας μας είναι η συνύπαρξη των διαφορετικών απόψεων, η ανεμπόδιστη άσκηση της διερεύνησης σε όλα τα επίπεδα, η ανοχή απέναντι σε όσα μας βρίσκουν ριζικά αντίθετους και η αποδοχή ακόμη και του λάθους.

Γι΄ αυτό, μαθήματα πατριωτισμού αλλού. Μια συμβουλή που, αξίζει να το διευκρινίσω, απευθύνεται και προς τους σαλτιμπάγκους της πολιτικής και προς τους ποινικούς της δημοσιογραφίας.