»Ζητημα χρονου

Ι. Κ. Πρετεντέρης Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009 ΒΗΜΑ

Αργά χθες το βράδυ θα ψηφιζόταν ο προϋπολογισμός, αλλά από τη συζήτηση δεν νομίζω ότι γίναμε σοφότεροι. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο προϋπολογισμός αυτός συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες να εφαρμοστεί αναλλοίωτος το προσεχές έτος. Και από ό,τι φαίνεται προορίζεται να καταργηθεί ήδη από τον Ιανουάριο με το σχέδιο σταθεροποίησης που θα υποβάλει η κυβέρνηση στην Κομισιόν.

Ευτυχώς, θα προσθέσω. Διότι είναι προφανές ότι η κυβέρνηση επιχειρεί αργά, διστακτικά και με... διαδοχικά βήματα να ξηλώσει το προεκλογικό πουλόβερ της. Χωρίς να το πολυδείχνει. Είναι και αυτό μια μέθοδος: άλλοι θα είχαν προτιμήσει να ομολογήσουν ευθέως πως με την κατάσταση της οικονομίας που κληρονόμησαν, δεν υπάρχει πουλόβερ. Αλλά ας αφήσουμε τη μέθοδο. Το βέβαιον είναι ότι η οικονομική πολιτική αρχίζει να προσαρμόζεται στην οικονομική κατάσταση. Το αβέβαιον είναι τα αποτελέσματά της. Διότι ο πραγματικός εχθρός της κυβέρνησης δεν είναι η οικονομία. Είναι ο χρόνος.

Δεν ξέρω αν το έχει συνειδητοποιήσει επαρκώς ή αν το έχουν συνειδητοποιήσει όλοι. Οι ξένοι, πάντως, τον χρόνο διαπραγματεύονται. Θέλουν να δουν αποτελέσματα αλλά, κυρίως, θέλουν να τα δουν γρήγορα. Οχι επειδή βιάζονται τόσο πολύ αλλά επειδή θέλουν να πειστούν ότι δεν καλαμπουρίζουμε. Και ότι δεν θα ξαναρχίσουμε τις κωλοτούμπες μόλις γυρίσουν την πλάτη.

Εχω την αίσθηση ότι και ο Παπανδρέου και ο Παπακωνσταντίνου έχουν εντίμως πειστεί ότι το πρόβλημα της χώρας είναι περισσότερο η αξιοπιστία και λιγότερο η οικονομία. Εκτιμούν, δηλαδή, ότι οι ξένοι τσιγκουνεύονται τον χρόνο διότι δεν ξέρουν αν θα τον χρησιμοποιήσουμε καλά. Και αυτή την αρνητική προκατάληψη δεν τη διασκεδάζουν εκτιμήσεις που θεωρούν ότι οι οίκοι αξιολόγησης είναι απλώς κερδοσκόποι «που δεν λογοδοτούν πουθενά». Προφανώς λογοδοτούν: στους πελάτες τους... Οι οποίοι δεν υπολείπονται σε σοβαρότητα των ελλήνων ψηφοφόρων.

Στη βάση όλης της συζήτησης για την οικονομία υπάρχει μια θεμελιώδης παρεξήγηση. Οτι η Ελλάδα έχει κάποιο δικαίωμα επιλογής. Ε, λοιπόν, δεν έχει. Οχι μόνο διότι έχει αναλάβει συμβατικές υποχρεώσεις από τις οποίες δεν μπορεί να υποχωρήσει χωρίς τεράστιο οικονομικό κόστος, αλλά και επειδή αυτό που προκύπτει από τις συμβατικές υποχρεώσεις είναι το οικονομικά αυτονόητο.

Υπό αυτή την έννοια, η συζήτηση περί προεκλογικών δεσμεύσεων και διαφορετικών πολιτικών μπορεί να έχει φιλολογικό ενδιαφέρον αλλά δεν είναι παρά χάσιμο χρόνου. Και ο χρόνος αυτή τη στιγμή αποτελεί για την κυβέρνηση αγαθό εν ανεπαρκεία.