»[ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ ]

Φως
Του Δημήτρη Μητρόπουλου mhtro@dolnet.gr ΝΕΑ

Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ δεν είναι επιστήμη. Είναι τέχνη. Και αυτό εξηγεί πολλά. ΕΞΗΓΕΙ, ΑΣ πούμε, γιατί οι καλές εφημερίδες είναι λίγες, ενώ οι μεγάλες εφημερίδες είναι σπάνιες. Εξηγεί γιατί το δημοσιογραφικό προσωπικό μπορεί να είναι του ύψους ή του βάθους. Εξηγεί γιατί το ένστικτο μετράει περισσότερο από την εργατικότητα στο ρεπορτάζ. Και εξηγεί επίσης γιατί η διεύθυνση είναι ταλέντο και γιατί ο εκδότης χρειάζεται όραμα που να υπερβαίνει τον ίδιο.
Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ είναι τέχνη κι αυτό εξηγεί την προσωπικότητα του Χρήστου Λαμπράκη. Τέχνη σημαίνει να είσαι ευαίσθητος στην εποχή, να δοκιμάζεις καινούργια πράγματα, να είσαι ανοιχτός στις ιδέες, να αντιλαμβάνεσαι τα νέα ρεύματα και, για να τα ακολουθήσεις, να δίνεις ευκαιρίες σε ανθρώπους που... δεν ήξερες ή που δεν επιζητείς να ελέγχεις. Τέχνη επίσης σημαίνει να είσαι προοδευτικός και αφιλοκερδής.
Η ΤΕΧΝΗ έχει ένα στοιχείο διαίσθησης. Προϋποθέτει ευρυγώνια θέαση. Δεν γίνεται αλλιώς. Μια εφημερίδα δεν είναι επιχείρηση, ούτε άθροισμα συντακτών, ούτε ισολογισμός, ούτε δάσος από χαρτί. Είναι ένας τρόπος να βλέπει κανείς τα πράγματα. Να τα βλέπει όχι μόνο ο ίδιος, αλλά και οι άνθρωποι που έχει γύρω του- καθένας με τον δικό του τρόπο. Για τον εκδότη είναι μια στάση δουλειάς- και ζωής- που ορίζεται με μια λέξη: γενναιοδωρία.
ΑΥΤΗ Η γενναιοδωρία είναι το χνάρι της παρουσίας του Χρήστου Λαμπράκη στη δημόσια ζωή. Ένας γνήσιος- μέχρι μυελού οστώνεκδότης δεν μπορεί να μην ενδιαφέρεται για τις τέχνες. Το Μέγαρο Μουσικής είναι γι΄ αυτόν ό,τι ήταν, ας πούμε, το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης για τους- εκδότες των «Νιου Γιορκ Τάιμς»- Σουλτσμπέργκερ. Η διαφορά είναι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν υποδομές για να τις υιοθετήσεις. Τα πράγματα γίνονται από την αρχή, δύσκολα, με κόπο και την αντίσταση της καθημερινής μιζέριας. Η ΤΕΧΝΗ αγαπά το μυστήριο και καλλιεργεί την απόσταση. Για τους πολλούς, ο Χρήστος Λαμπράκης είχε την ευγένεια εκείνων που δεν είναι εύκολα προσβάσιμοι. Η σκέψη του όμως ήταν προσβάσιμη και ανοιχτή, ενώ τα μεγάλα του σχέδια- στις τέχνες, τη διανόηση, την παιδεία- ήταν για τους πολλούς. Δεν ήθελε το φως να πέφτει επάνω στον ίδιο- αλλά να χειρίζεται το φως.