»Το "σχεδιο"

Του Ι.Κ.Πρετεντέρη
Από το ΒΗΜΑ
Ομολογώ ότι δύσκολα πλέον κάτι με εκπλήσσει. Και γιατί άλλωστε; Προεκλογικά και μετεκλογικά, οι περισσότεροι σοβαροί άνθρωποι καταλάβαιναν ότι το περίφημο «σχέδιο για την αναθέρμανση της οικονομίας» που επιδείκνυε το ΠαΣοΚ θα κατέληγε απλώς σε άλλη μια φοροεπιδρομή. Αυτό ακριβώς προδιαγράφεται.
Μαθημένα, λοιπόν, τα βουνά από τα χιόνια. Και τόσο μαθημένα ώστε (ιδίως προεκλογικά...) προτιμούν να εκλαμβάνουν τα φύκια ως φύκια και σπανίως ως μεταξωτές κορδέλες. «Υπάρχουν λεφτά!», μας έλεγαν. Ναι, αλλά προφανώς εννοούσαν τα δικά μας...

Διότι για ποια αναθέρμανση της οικονομίας μιλάμε; Η νέα κυβέρνηση Μέρκελ, ας πούμε, ανακοίνωσε φοροαπαλλαγές για νοικοκυριά και επιχειρήσεις ύψους 26 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη τετραετία. Αυτό μάλιστα, έχει μια λογική και είναι ένα σχέδιο αναθέρμανσης της οικονομίας.

Αλλά πού ξανακούστηκε «σχέδιο αναθέρμανσης της οικονομίας» το οποίο θα μαζέψει από την αγορά 5-6 δισ. ευρώ σε φόρους για να μοιράσει 1 δισ. ευρώ σε επιδόματα; Και τι σόι αναθέρμανση είναι αυτή, όταν οι επιχειρήσεις και τα ακίνητα πληρώνουν έκτακτες εισφορές, οι άλλοι πληρώνουν παραπάνω έμμεσους φόρους και όλοι μαζί καταβάλλουν αυξημένα τέλη, την ίδια στιγμή που η ανάπτυξη είναι αρνητική; Πώς θα αναθερμανθεί μια οικονομία η οποία θα υπόκειται ταυτοχρόνως σε φορολογική αφαίμαξη;

Διότι το πρόβλημα δεν είναι οι φόροι, να τους πληρώσουμε. Το πρόβλημα είναι η αντίφαση: περισσότεροι φόροι, άρα μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση μιας οικονομίας που βρίσκεται σε ύφεση, δεν οδηγούν σε αναθέρμανση αλλά σε περαιτέρω ψύξη της οικονομικής δραστηριότητας. Ηδη οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ανατριχιαστικές.

Ολοι αντιλαμβανόμαστε, βεβαίως, την οικονομική δυσχέρεια της χώρας. Δεν το αντιληφθήκαμε τώρα, ούτε το κρύβαμε χθες. Και όλοι γνωρίζουμε ότι για τη δυσχέρεια αυτή δεν ευθύνεται η σημερινή κυβέρνηση αλλά η προκάτοχός της.

Σε πολιτικό επίπεδο, όμως, η πιο ουσιώδης σχέση που συνδέει μια κυβέρνηση με τους πολίτες της χώρας της είναι μια σχέση ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης. Και η νέα κυβέρνηση εμφανίζεται σήμερα να παρακάμπτει όχι μόνο προεκλογικές εξαγγελίες, αλλά και μετεκλογικές δεσμεύσεις. «Οχι έκτακτα μέτρα, όχι φοροεπιδρομή» διαβεβαίωνε μόλις προ δεκαημέρου ο Πρωθυπουργός με τις προγραμματικές δηλώσεις. Τώρα, η κυβέρνηση κάνει το αντίθετο.

Και αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Διότι η οικονομία μπορεί να πάει καλύτερα ή χειρότερα. Αλλά αν η σχέση ειλικρίνειας και εμπιστοσύνης της κυβέρνησης με την κοινωνία διαταραχτεί, κανένα «σχέδιο» δεν μπορεί να την υποκαταστήσει.