»Η ωρα του Πρωθυπουργου

Του Ι.Κ.Πρετετντέρη

από το ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Oταν το ΠαΣοΚ έλεγε προεκλογικά ότι «λεφτά υπάρχουν!», πάντα αναρωτιόμουν αν το πίστευε πραγματικά ή αν απλώς το χρησιμοποιούσε ως υπεκφυγή στο ερώτημα «πού θα βρει λεφτά για όσα υπόσχεται». Οφείλω να ομολογήσω ότι ως τις εκλογές πίστευα το δεύτερο. Τώρα υποψιάζομαι ότι ίσχυε το πρώτο.

Ο,τι κι αν συμβαίνει πάντως, σαράντα ημέρες μετά τις εκλογές ένα πράγμα είναι βέβαιο: λεφτά δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα! Κορυφαίος οικονομικός υπουργός μού εκμυστηρεύθηκε ότι κάθε μέρα ανακαλύπτει νέα και απρόβλεπτα χρέη, κάθε μέρα βρίσκεται αντιμέτωπος με μια διαφοροποιημένη επί τα χείρω κατάσταση...

...Γι΄ αυτό φυσικά η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ δεν φέρει καμία ευθύνη. Μόνο που το ΠαΣοΚ είναι κυβέρνηση σήμερα. Η κυβέρνηση δηλαδή που οφείλει να διαχειριστεί ταυτοχρόνως μια οικονομική κρίση, μια δημοσιονομική χρεοκοπία, μια εκρηκτική σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση και ένα προεκλογικό πρόγραμμα που υπερψηφίστηκε στις εκλογές. Ο τετραγωνισμός του κύκλου μού φαίνεται ευκολότερος.

Αλλες δύο φορές εκλήθη η χώρα να αντιμετωπίσει ανάλογη κατάσταση, το 1985-1987 και το 1993-1999. Και τις δύο φορές με το ΠαΣοΚ στην κυβέρνηση. Και τις δύο φορές η κατάσταση αντιμετωπίστηκε πρωτίστως σε πολιτικό και δευτερευόντως σε οικονομικό επίπεδο.

Πρώτα ο Ανδρέας Παπανδρέου, το 1985, με υπουργό τον Κ. Σημίτη, πάλι ο Α.Παπανδρέου, το 1993, με το δίδυμο Ι. Παπαντωνίου- Α. Παπαδόπουλος , και ύστερα ο Σημίτης , το 1996, με το ίδιο σχεδόν επιτελείο, έριξαν όλο το πολιτικό βάρος τους στην υποστήριξη μιας συγκεκριμένης οικονομικής πολιτικής. Από δειξη; Οταν το 1987, ο Παπανδρέου έκανε στροφή από το σχέδιο σταθεροποίησης, ο Σημίτης παραιτήθηκε από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Ηθικό δίδαγμα; Στην Ελλάδα καμία οικονομική πολιτική (και, κυρίως, μια πολιτική «έκτακτης ανάγκης». ..) δεν μπορεί να επιβληθεί αν δεν την καλύψει προσωπικά και αποφασιστικά ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Ο υπουργός Οικονομικών μπορεί να πηγαινοέρχεται στα «Καυδιανά Δίκρανα» των Βρυξελλών, μπορεί να αποδεικνύεται ο σοβαρότερος υπουργός του κόσμου, αλλά χωρίς την άμεση και ορατή στήριξη του Μεγάρου Μαξίμου η προσπάθειά του είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα είναι προφανές ότι η κυβέρνηση επανεξετάζει σοβαρά την πολιτική της. Η καθημερινή αποκάλυψη μιας όλο και πιο εφιαλτικής πραγματικότητας από κοινού με μια σοβαρότατη δοκιμασία στις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση διαμορφώνουν νέα πραγματικότητα.

Ηδη οι γενναιόδωρες διακηρύξεις των προγραμματικών δηλώσεων μοιάζουν εκτός ημερήσιας διάταξης. Και πληθαίνουν οι κυβερνητικές συσκέψεις που εξετάζουν την αναγκαιότητα μιας «στροφής» - ακόμη και τα μεγέθη του «σχεδίου προϋπολογισμού» ενδέχεται να τροποποιηθούν.

Κάλλιο αργά παρά ποτέ. Η συνειδητοποίηση μιας οδυνηρής πραγματικότητας είναι ασφαλώς θετικό βήμα. Αλλά η οδυνηρή αυτή πραγματικότητα δεν θα αντιμετωπιστεί ποτέ αν ο ίδιος ο Πρωθυπουργός δεν την πάρει στις πλάτες του και αν η «έκτακτη ανάγκη» δεν μετεξελιχθεί από περιγραφή της κατάστασης σε απόλυτο κυβερνητικό δόγμα.