Κυριακή 2 Ιανουαρίου 2011

»Ζουμε τα προεορτια μιας νεας αναγεννησης;

Κώστας Βαρώτσος http://www.aixmi.gr/index.php/zoume-ta-proeortia-mias-neas-anagennisis/


Πιστεύω πως σήμερα αναπάντεχα βρεθήκαμε σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση για τα ελληνικά, αλλά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Μια κατάσταση, όπου η ταχύτητα των γεγονότων στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό δείχνουν ότι κάπου χάθηκε ο έλεγχος βασικών δεδομένων της καθημερινότητας.
Νιώθουμε ότι επέρχεται μια βίαιη χωροχρονική αλλαγή, πολύ ...μεγαλύτερη ακόμη και αυτής της ίδιας της βιομηχανικής επανάστασης, όταν συνειδητοποιήσαμε σε μικρό χρονικό διάστημα ότι από 15 χιλιόμετρα την ώρα μπορούσαμε να τρέχουμε με 1000 χιλιόμετρα και ότι η παραγωγή προϊόντων πολλαπλασιάστηκε, δίνοντας μας τεράστια αισιοδοξία για τα δεδομένα της νέας εποχής, που όριζε επίσης μια νέα χωροχρονική διάσταση, δίνοντας μεγάλη σημασία στο χρόνο και υποτιμώντας το χώρο.
Ζήσαμε μια χρονικοποίηση του χώρου. Οι διάφορες αναλυτικές θεωρίες προσπάθησαν να δημιουργήσουν νέες αξίες αντικειμενικά σωστές, προσπαθώντας να τις εφαρμόσουν στον πραγματικό χώρο όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο αλλά και σε καλλιτεχνικό.
Ήταν ένας πολύ νευρικός αιώνας. Ήταν μια στιγμή τεράστιας αισιοδοξίας που εκφράστηκε μέσα από τα κινήματα των αρχών του περασμένου αιώνα. Μέσα από τον κυβισμό- φουτουρισμό, μαρξισμό, φασισμό και άλλων, που σάρωσαν την Ευρώπη, πιστεύοντας ότι ήταν δυνατόν η νέα κουλτούρα που εισήγαγε το μοτέρ εσωτερικής καύσης, να εισάγει τις ίδιες αξίες μέτρησης και ανάλυσης, οι οποίες θα μπορούσαν να ορίσουν και τη λειτουργία των νέων βιομηχανικών κοινωνιών.
Τα κινήματα αυτά είναι σημαντικά για την αποτυχία τους. Ζήσαμε και συνεχίζουμε να ζούμε την αγωνία που προκαλεί η προσπάθεια, ακόμα και σήμερα, να προβλέψουμε τα φυσικά φαινόμενα μέσα από στατιστικές, από αναλύσεις επεξεργασμένες με πολύπλοκα συστήματα αλγορίθμων, δημιουργήσαμε υπέρ – υπολογιστές που μας δίνουν την εντύπωση ότι είμαστε κοντά, ένα βήμα από την αντίληψη του όλου. Mιας αντίληψης, όμως, που διαψεύδεται συνεχώς και αναπάντεχα -ξεκινάμε από την αρχή.
Σήμερα, μαζί με τις άλλες θεωρίες που κυκλοφορούν περί προβλέψεων των φυσικών φαινομένων, υπάρχει μια άποψη που λέει ότι για να γίνει μια οποιαδήποτε πρόγνωση των φυσικών φαινομένων, οι πληροφορίες που χρειαζόμαστε είναι εις τη νιοστή δύναμη (θεωρία του χάους).
Αν, λοιπόν, εγώ κάνω μια σκέψη καλλιτεχνική αδεία… ότι (αν ο άνθρωπος είναι ένα φυσικό φαινόμενο άρα και οι κοινωνίες που δημιούργησε είναι ένα φυσικό φαινόμενο, επίσης και η Οικονομία όπως βεβαίως και η Τέχνη είναι φυσικά φαινόμενα), για να γίνει οποιαδήποτε πρόβλεψη για αυτά τα φαινόμενα, χρειαζόμαστε πληροφορίες εις τη νιοστή δύναμη για να προβλέψουμε την αντίδραση ενός κοινωνικού φαινομένου! Άρα, μια πολιτική πρόταση, αντικειμενικά σωστή, εφαρμοζόμενη στην πραγματικότητα είναι καταδικασμένη να αποτύχει αν οι πληροφορίες που είχε δεν ήταν στην νιοστή δύναμη!!!
Η Τέχνη διαισθαντικά ανέλυσε αυτό το αδιέξοδο με την αμφισβήτηση, επίσης, της ψυχανάλυσης και της κοινωνιολογίας και ενστικτωδώς απέναντι σε αυτή τη χαοτική κατάσταση, άρχισε να επαναπροσδιορίζει το παρελθόν μέσα από το μεταμοντέρνο και άλλες προτάσεις που περιείχαν τη λέξη trans (μετά).
Είναι σαν να ζούμε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, που μοιάζει λες και τελείωσε ο χρόνος, και βρισκόμαστε στην παράταση. Ζούμε το τέλος του χρόνου. Αυτός που θα επαναπροσδιορίσει τον χώρο – χρόνο θα είναι αυτός που θα βάλει πρώτος γκολ, ξεπερνώντας τα αδιέξοδα της μεταμοντέρνας προσέγγισης. Ο επαναπροδιορισμός της ιστορίας δεν μας βοήθησε να ξαναβρούμε την αλήθεια. Μοιάζει με πορεία σημειωτόν και στην τέχνη και στην πολιτική.
Η στιγμή που ζούμε μοιάζει, επίσης, πολύ με τις αρχές του 1500, όταν η συνειδητοποίηση ότι εμείς γυρίζουμε γύρω από τον ήλιο και όχι το αντίθετο, και επίσης η ανακάλυψη της Αμερικής, συγκλόνιζαν τον υπάρχοντα κόσμο.
Ήταν μια στιγμή μεγάλης κρίσης… Ήταν η προετοιμασία προς την Αναγέννηση, η οποία όρισε την προοπτική και την πορεία της ανθρωπότητας από την Αριστοτελική στην Πλατωνική εποχή, δίνοντας ξανά την ελπίδα και κάνοντας τον πραγματικό χρόνο να ξανακυλήσει. Η Τέχνη δεν ήταν, πλέον, μια μιμητική αξία, αλλά μια αναπαράσταση ιδεών.
Λέτε να ζούμε τα προεόρτια μιας νέας Αναγέννησης; … Μακάρι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: