»Ο χουλιγκαν που εγινε ηγετης

ellispoint

Η παρέα των φοιτητών συνήθιζε να κλείνει κάποιο από τα καλύτερα εστιατόρια της Οξφόρδης για όλη τη βραδιά. Παράγγελναν τα πιο ακριβά πιάτα, κατανάλωναν δεκάδες μπουκάλια κρασί κι έπειτα έσπαγαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Στο τέλος ξεπλήρωναν τον απελπισμένο ιδιοκτήτη πετώντας στα πόδια του όσα λεφτά είχαν στην τσέπη τους. Κάποιος από την παρέα θα γινόταν κάποτε πρωθυπουργός της χώρας του.

O Ντέιβιντ Κάμερον δεν αναφέρεται ποτέ στην ..
περίοδο που ήταν μέλος του Βullingdon Club, της λέσχης αποκλειστικά για γόνους πλούσιων οικογενειών που φοιτούσαν στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Δεν είναι ότι μερικά κακομαθημένα πλουσιόπαιδα της αγγλικής αριστοκρατίας ξόδευαν αφειδώς τα λεφτά των μπαμπάδων τους, ούτε καν ότι υπό την επήρεια του αλκοόλ συμπεριφέρονταν σαν χούλιγκαν. Είναι ότι έριχναν τα χρήματα στα πόδια του εστιάτορα, περιφρονητικά και αλαζονικά, όπως θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι έκαναν οι αριστοκράτες πρόγονοί τους με τους φτωχούς χωρικούς στις κομητείες της αγγλικής επαρχίας. Αυτός είναι, λοιπόν, ο νέος ένοικος της Ντάουνινγκ Στριτ 10; Ή μήπως είναι άδικο να χαρακτηρίζεται κάποιος με βάση μερικές «νεανικές αμαρτίες»; Η απάντηση δεν είναι απλή- ακόμη και τα βρετανικά μέσα αναρωτιούνται ποιος είναι ο «πραγματικός» Ντέιβιντ Κάμερον. Αλλά όσο σκαλίζουν το παρελθόν του τόσο σκοντάφτουν σε αντιφατικές μαρτυρίες.

Από μια άποψη, πάντως, η καταγωγή του τον προδίδει. Οι ρίζες του γενεαλογικού του δέντρου φτάνουν έως τον βασιλιά Γουλιέλμο Δ΄ (ναι, ο πρωθυπουργός είναι μακρινός συγγενής της σημερινής βασίλισσας). Φοίτησε στο Ιτον, τον ναό της εκπαίδευσης για την αγγλική αριστοκρατία, ήταν συμμαθητής με τον πρίγκιπα Εδουάρδο και στα 12 χρόνια του ταξίδεψε στη Νέα Υόρκη με το υπερηχητικό Κονκόρντ μόνο και μόνο για να πάει στο πάρτι του εγγονού του Τζον Πολ Γκέτι, του αμερικανού μεγιστάνα που πέρασε τα τελευταία 24 χρόνια της ζωής του στο Λονδίνο. Για ένα τέτοιο παιδί, η διαδρομή από το Ιτον στην Οξφόρδη είναι τόσο προβλέψιμη και κλασική όσο το δρομολόγιο ενός συρμού του μετρό. Εκεί- συμφωνούν οι πληροφορίες- ο μέτριος μαθητής Ντέιβιντ μετατράπηκε σε καλό φοιτητή. Στο θέμα, όμως, των πολιτικών του φιλοδοξιών επικρατεί μια σχετική σύγχυση. Ο Κάμερον πήγε σε ένα σχολείο όπου η απάντηση στην ερώτηση «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις» είναι «prime minister, of course». Στο πανεπιστήμιο απέφυγε να εμπλακεί με την πολιτική γιατί «ήθελε να περνάει καλά», όπως δήλωσε ένας παλιός συμφοιτητής του στο ΒΒC.

Κάποιος άλλος, όμως, είπε στην εφημερίδα «Ιndependent», η οποία αφιέρωσε ένα δισέλιδο ρεπορτάζ στο ερώτημα «Γεννημένος να κυβερνήσει;», ότι τον θυμάται να ανακοινώνει στην παρέα του πως μια μέρα θα γίνει ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος.

Το βέβαιο είναι ότι όλα άρχισαν ένα πρωί τον Ιούνιο του 1988 με ένα τηλεφώνημα από το παλάτι του Μπάκιγχαμ προς το κεντρικό γραφείο του Συντηρητικού Κόμματος. «Ξέρω ότι πρόκειται να δείτε τον Ντέιβιντ Κάμερον. Εκανα τα πάντα για να τον πείσω να μην σπαταλήσει τον χρόνο του στην πολιτική, αλλά απέτυχα. Σας τηλεφωνώ για να σας πω ότι θα συναντήσετε έναν πραγματικά αξιόλογο νέο», είπε ο άγνωστος άνδρας από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Η ταυτότητα του «βύσματος» δεν αποκαλύφθηκε ποτέ. Ο Κάμερον, πάντως, δεν τον διέψευσε. Εργάστηκε σκληρά, κατέθετε προτάσεις για τη στρατηγική του κόμματος, «είχε μια απάντηση για όλα τα προβλήματα» όπως θυμάται κάποιος που ασφαλώς τον συμπαθούσε. Γι΄ αυτούς που δεν τον χώνεψαν, πάντως, ήταν «αλαζονικός και υπερβολικά φιλόδοξος». Στο μεταξύ, ο Κάμερον αποχώρησε από την πολιτική για να δοκιμαστεί στον ιδιωτικό τομέα και τις δημόσιες σχέσεις μιας εταιρείας παραγωγής του τηλεοπτικού δικτύου ΙΤV. Ηταν μόνο ένα διάλειμμα· επέστρεψε στους Τόρις. Το 1997 κατέβηκε υποψήφιος βουλευτής στο Στάφορντ αλλά απέτυχε. Το 2001, στα 35 του χρόνια, θα καταλάμβανε τη σίγουρη έδρα του Γουίτνεϊ στην κομητεία (που αλλού;) του Οξφορντσάιρ.

Αυτό που δεν θυμούνται φίλοι κι εχθροί από τον επικοινωνιακό και λαλίστατο Κάμερον είναι οι ιδεολογικές του αναφορές. Δεν είναι παράξενο. Ο φέρελπις πολιτικός των Τόρις αποδείχθηκε στην πορεία πραγματιστής, αν και κάποιοι θα τον κατηγορούσαν πολύ ευχαρίστως για πολιτικό οπορτουνισμό. Μπορεί να δηλώνει «φαν της Θάτσερ» και «συντηρητικός μέχρι το κόκαλο», αλλά και να αισθάνεται «κληρονόμος του Μπλερ» αναγνωρίζοντας στον άνθρωπο που έβαλε τους Τόρις στη ναφθαλίνη ότι «κάποτε ήταν το μέλλον της Βρετανίας». Ο θαυμασμός του για τον πρώην πρωθυπουργό και ηγέτη των Εργατικών είναι απολύτως ειλικρινής: από τότε που ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος με τη βοήθεια της «συμμορίας του Νότινγκ Χιλ», μιας παρέας νεαρών συμβούλων, ο Κάμερον ακολούθησε το δόγμα «κάν΄ το όπως ο Μπλερ». Ο ηγέτης των Εργατικών άνοιξε το κόμμα του στις αγορές με τον «Τρίτο Δρόμο».

Ως νέος ηγέτης των Συντηρητικών, ο Κάμερον παρέλαβε ένα κόμμα, το 84% των βουλευτών του οποίου εξακολουθεί να πιστεύει ακόμη και σήμερα ότι «ο πολυπολιτισμός είναι κακό πράγμα» και το 73% ότι ο άνθρωπος δεν έχει καμία ευθύνη για τις κλιματικές αλλαγές.

Η δουλειά σε επίπεδο εικόνας και συμβολισμών άρχισε αμέσως. Οι Τόρις απέκτησαν έναν ηγέτη, μόλις 39 ετών, που λίγο μετά την εκλογή του ταξίδεψε στις βόρειες θάλασσες για να δει τους πάγους να λειώνουν, υποδύθηκε τον φεμινιστή φορώντας ποδιά και σκουπίζοντας πιάτα στην κουζίνα του σπιτιού του και κυκλοφορούσε με ποδήλατο και κάζουαλ ντύσιμο. Ο Κάμερον ήταν πολύ νέος και αρκετά έξυπνος για να μην καταλάβει ότι θα κατέληγε σαν τους σνομπ και γκρινιάρηδες βαρόνους του κόμματος αν δεν γινόταν ένας σύγχρονος πολιτικός που νοιάζεται για τους αδύναμους, ακόμη και αν ηγείται ενός κόμματος που δεν διακρίθηκε ποτέ για την κοινωνική του ευαισθησία. Το καλό για τον Κάμερον είναι ότι κατάφερε να γίνει πρωθυπουργός, μάλλον όπως ονειρευόταν από μικρός. Το κακό είναι ότι, αν και είχε απέναντί του μια κουρασμένη κυβέρνηση 13 χρόνων, χρειάστηκε τη βοήθεια των Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Τουλάχιστον ξεπέρασε σε κάτι το πολιτικό του είδωλο: στα 43 του χρόνια έγινε ο νεώτερος πρωθυπουργός της Βρετανίας τα τελευταία 200 χρόνια, κλέβοντας το ρεκόρ από τον Μπλερ για μόλις έξι μήνες...